Οι αρχαίοι έλληνες ήταν ένας από τους ευσεβέστερους λαούς. Πλήθος ναών υπήρχαν παντού και πλήθος αγαλμάτων θεών και ηρώων ήταν στημένα όχι μόνο σε ναούς και ιερά, όπου είναι η θέση τέτοιων αγαλμάτων, αλλά και στην Αγορά και στους δρόμους της Αθήνας και των άλλων πόλεων.

Στα κλασικά χρόνια είχε ήδη δημιουργηθεί μια «επίσημη θρησκεία» με εντυπωσιακές γιορτές, επιδεικτικές πομπές και πολυδάπανες θυσίες. Οι παλιοί θεοί άρχισαν να εξελίσσονται σε φρουρούς των πόλεων ως «πολιούχοι θεοί». Η γνήσια όμως λατρευτική διάθεση δεν έπαψε και στον 5^ο αιώνα να τροφοδοτείται από τον αρχικό θρησκευτικό πυρήνα των γιορτών, καθώς και από τις ταπεινές λαϊκές ή τις ιδιωτικές ιεροπραξίες, που ποτέ δεν έχασαν τον πηγαίο θρησκευτικό χαρακτήρα τους. Τα παλιά ξόανα με την υποτυπώδη μορφή της θεότητας δεν είχαν χάσει την αξία τους για τη λατρεία ούτε οι αλάξευτοι λίθοι τη μυστική τους δύναμη.

Οι τρεις όμορφες πέτρες στον Ορχομενό, ήταν πιο σεβαστές από τα στημένα πλάι τους ισάριθμα και ωραία αγάλματα των Χαρίτων. Κοντά στον Ορχομενό, στα βόρεια της Κωπαΐδας, διατηρείτο ως τα ύστερα χρόνια της αρχαιότητας, μια εντελώς αλάξευτη πέτρα, η οποία θεωρείτο εικόνα του Ηρακλή, εξαιρετικά σεβάσμια, γιατί κοντά σʼ αυτήν έβρισκαν τη θεραπεία τους πολλοί άρρωστοι.

Και ο φημισμένος τοπικός θεός την Θεσπιών, Έρως, είχε τιμηθεί με αγάλματα φημισμένων πλαστών. Οι θεσπιείς όμως, τιμούσαν περισσότερο μια ακατέργαστη πέτρα («αργόν λίθον»), που ήταν η αρχαιότερη εικόνα του θεού.

Ένα κομμάτι ξύλου στο «Θάλαμο της Σεμέλης» στη Θήβα ήταν αντικείμενο εξαιρετικά ιερό. Το είχαν επενδύσει στα ύστερα χρόνια της αρχαιότητας με χάλκινο διάκοσμο και το τιμούσαν για την υπερφυσική του δύναμη ως Διόνυσο Καδμείο.

Έχουμε αναγάγει την αρχαία Ελλάδα σε κάτι το μεγαλειώδες, όπου ο ορθολογισμός, τα μαθηματικά, η γεωμετρία και η φιλοσοφία έβρισκαν δήθεν εφαρμογή στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Θεωρούμε, ότι οι άνθρωποι λειτουργούσαν σαν αυτόνομες μονάδες, όπου το κάθε τι είχε την υπόστασή του με αποδείξεις. Όπου η δημοκρατία και η εξύψωση του ανθρώπινου πνεύματος ήταν κάτι το σύνηθες, το καθημερινό.

Κάνουμε όμως λάθος. Τα πράγματα ήταν εντελώς διαφορετικά. Ο λαός στην αρχαία Ελλάδα ήταν βαθιά θρησκευόμενος με ελάχιστες εξαιρέσεις φιλόσοφων κι επιστημόνων, μερικών μόνον εκ των οποίων τα ονόματα και η εργασία σώθηκαν ως τις μέρες μας εντελώς συγκυριακά, αποσπασματικά κι από δεύτερο χέρι.

Την κλασική εποχή έκαιγαν βιβλία, κυνηγούσαν τον ορθολογισμό και τη γνώση, έκαναν μάγια, ξόρκια, βουντού, καταδεσμεύσεις κι ένα σωρό άλλες μυστικιστικές μεταφυσικές ανοησίες, τις οποίες έχουμε συνηθίσει να συναντάμε σε μεσαιωνικές πρακτικές. Λάτρευαν εικονίσματα, ξύλα, λίθους, λείψανα κ.λπ.. Ο μεσαίωνας, στον αρχαίο κόσμο κυοφορήθηκε, αργά και σταθερά με διαδικασίες απόλυτα φυσιολογικές και αναμενόμενες.

Στον αντίποδα των άθεων φιλόσοφων κι επιστημόνων της αρχαιότητας, ζούσε ένας κόσμος που πίστευε στις μετά θάνατον ζωές, στις κατάρες, στις επικλήσεις των ψυχών των νεκρών, κ.λπ., ανάλογες δοξασίες με αυτές, που δέχτηκε ―κι όχι εφηύρε― ο χριστιανισμός αργότερα. Πλήθος αφελών πιστών του Δωδεκάθεου, συνέρρεαν στους ναούς, στα ασκληπιεία, στα μαντεία κ.α., όπου τους εκμεταλλεύονταν επιτήδειοι ιερείς με ποικίλα τεχνάσματα.

Προκειμένου να προσελκύσει όσο το δυνατόν περισσότερους πιστούς (και τα «πορτοφόλια» τους) το δωδεκαθεϊστικό ιερατείο στηριζόταν στην αιχμή της κλασικής τεχνολογίας. Σε αρχαίες αναφορές παρουσιάζεται ένα μεγάλο εύρος αρχαίων μηχανών για κάθε χρήση μέσα σε ναούς. Δύο και πλέον χιλιετίες πριν, οι ιερείς ήταν σα μάγοι. Παρήγαγαν ατμόσφαιρα με τη λειτουργία προηγμένης τεχνολογίας μηχανικών συσκευών, για τον εντυπωσιασμό του ποιμνίου:

● Θεϊκά άρματα αιωρούνταν μέσα σε αρχαίους ναούς.

● Ναοί βοούσαν από τις βροντές των θεών.

● Θύρες ναών ανοιγόκλειναν αυτόματα, ανάλογα με τη φωτιά της θυσίας.

● Αγάλματα αρχαίων θεών έκλαιγαν με ματωμένα δάκρυα.

● Ιερείς έδιναν στους πιστούς παραισθησιογόνα σε τελετές, στα ελευσίνια μυστήρια, σε νεκρομαντεία.

● Αυτόματες μηχανές πωλούσαν αγίασμα κ.λπ. κ.λπ..

Τις συσκευές εφεύρισκαν τα μεγάλα μυαλά της αρχαιότητας, τα οποία οι ίδιοι χρηματοδοτούσαν, όπως τον Ήρωνα τον Αλεξανδρινό, που είδε την ευκαιρία κι έφτασε τις διαθέσιμες μεθόδους κατασκευής της εποχής του στα όριά τους. Κατέστη περιζήτητος από κάθε ιερέα. Οι συσκευές κι οι εφευρέσεις του ήταν χρήσιμες στο ιερατείο, για να πείθουν τον κόσμο, ότι οι θεοί υπήρχαν.

Περιεχόμενα του βιβλίου


• Ο μεσαιωνισμός της κλασικής εποχής

Επίσημη θρησκεία και πηγαία λατρευτική διάθεση
Αντικείμενα και χώροι με υπεραίσθητη δύναμη
Παναθήναια ─ Λατρεία για ένα πανί
Θρησκευτικοί οι αγώνες
Φαντάσματα στην μάχη του Μαραθώνα
Εικονίσματα στη ναυμαχία της Σαλαμίνας
Θαυματουργή εύρεση και αποκομιδή των λειψάνων του Θησέα
Πυροβασία
Θαυματουργές ιάσεις σε ιερά με το αζημίωτο
Ερμοκοπίδες
Το τέχνασμα του Πεισίστρατου


• Δώδεκα θεοί: Πρότυπο των τυραννικών εξουσιών της αρχαιότητας

Eξαχρείωση διανοούμενων της αρχαιότητας
Εξαρτημένοι καλλιεργούν τη διαφθορά των πολιτών
Διώξεις διανοούμενων που άσκησαν έντονη κριτική εναντίον της αρχαίας θρησκευτικής μυθολογίας
Η θρησκευτική πίστη οδηγεί στην εξαχρείωση των κοινωνιών
Το ιερατικό αξίωμα εξασφάλιζε πλούσια εισοδήματα
Γελοιότητες και αχρειότητες κατά τις θρησκευτικές εκδηλώσεις στον αρχαίο ελληνικό κόσμο


•Ανθρωποθυσίες στην αρχαία Ελλάδα


•Διωγμοί άθεων

Πλάτωνας: Έγκλημα η αθεΐα
Έσχατη αποστροφή προς τους άθεους
Επιχείρηση «απόδειξης» της ύπαρξης θεού
Η επινόηση της ψυχής
Η Ιερά Εξέταση του Πλάτωνα κατά της «νόσου της αθεΐας»


• Η εξέλιξη της μαγείας

Λατρεία της Εκάτης
Δαίμονες
Ίωνες φιλόσοφοι: Η τελευταία αναλαμπή
Ανάπτυξη της δαιμονολογίας και δεισιδαιμονίας
Λαϊκή ελληνική μαγεία
Κίρκη-Μήδεια
Γόητες
Φαρμακεία
Κατάδεσμοι
Καταπασσαλεύσεις
Ερωτική μαγεία


• Ιερή πορνεία

Ιερή πορνεία και ανατολικές θρησκείες
Ου παντός πλειν εις Κόρινθον
Εκπλήρωση ταμάτων με προσφορές ιερών πορνών σε ναούς
Ιέρειες ή πόρνες;


• Αρχαίο θέατρο: Η «Βίβλος» των αρχαίων ελλήνων

Από τον διθύραμβο στην τραγωδία
Διόνυσος και θεοί του Ολύμπου
Ετυμολογία της λέξης τραγωδία
Το πρώτο θέατρο
Χορηγείες
Η εξέλιξη του αρχαίου θεάτρου
Το θέατρο της Επιδαύρου
Τι γινόταν στο Λαβύρινθο;
Θαύματα στο Ασκληπιείο της Επιδαύρου
Ο ευσεβέστατος Σοφοκλής
Λατρεία του επιδαύριου θεού δίπλα στο διονυσιακό θέατρο
Βάκχες του Ευριπίδη: Ύμνος στη θεοκρατία
Διόνυσος-Γιαχβέ
Η πρώτη θεατρική παράσταση χωρίς θρησκευτική χροιά
Από το αρχαίο θέατρο στο χριστιανικό ναό και τη συναγωγή


• Όπιο και παραισθησιογόνα στα Μυστήρια

Χρήση όπιου στα Ελευσίνια Μυστήρια
Χρήση παραισθησιογόνων στα νεκρομαντεία


• Μαντείο των Δελφών: Κέντρο ψεύδους και απάτης

Μαντική και χρησμός
Σχέση μαντικής με θρησκεία
Πολλά μαντεία του Απόλλωνα
Μαντεία του Δία
Μαντεία άλλων θεών και ηρώων
Κάτω Κόσμος: Μια προσοδοφόρα επιχείρηση του δωδεκαθεϊστικού ιερατείου
Έντεχνη μαντική
Μαντική από ποικίλα φυσικά φαινόμενα
Το πρώτο χθόνιο μαντείο
Το μαντείο δώρο στον Απόλλωνα
Ο κακός δράκος
Πρόσληψη ιερέων
Μεταρρυθμίσεις
Πήγαιναν καλά οι δουλειές
Το τελετουργικό της απάτης
Ιεροί πόλεμοι για το μαντείο
Φίλοι και εχθροί αντάμα
Χρηματισμός από παντού
Το μαντείο όργανο των περσών
Όταν το μαντείο λακώνιζε και φιλίππιζε
Σταδιακή παρακμή


• Αλεξάνδρεια: Επένδυση στη γνώση


• Τα αυτόματα θέατρα του Ήρωνα


• Οι μηχανές των θεών

Ο θεός που έδινε νερό σε άλογο
Ο τοξότης, τα μήλα των Εσπερίδων και ο βρυχώμενος δράκος
Οι ιερείς χρηματοδοτούσαν την έρευνα
Το άρμα που πετούσε μέσα στο ναό
Αγκαλιές Αφροδίτης-Άρη
Ο βωμός με τα αγάλματα που χόρευαν
Αυτόματες μηχανές πώλησης αγιάσματος
Ο ναός με τις αυτόματες πύλες
Χημικές μηχανουργίες
Αγάλματα θεών με ηχητικά εφέ
Ναοί κι αγάλματα που προκαλούσαν δέος στους πιστούς
Το άγαλμα της θεάς που έκλαιγε αίμα

Το ιερατείο της αρχαιότητας ήταν ασυναγώνιστο. Οι ιερείες του Δωδεκάθεου χρηματοδοτούσαν την έρευνα κι επωφελούνταν από την τελευταία λέξη της τεχνολογίας της εποχής τους. Οι παραστάσεις, που με τη βοήθεια των πλέον προηγμένων συσκευών της εποχής τους σκηνοθετούσαν στους ναούς, ήταν εντυπωσιακές.

Με την επικράτηση του χριστιανισμού όμως, μαζί με τις επιστήμες οπισθοδρόμησαν και οι μηχανουργίες των ιερέων στους ναούς. Έτσι πλέον, οι ιερείς της νέας θρησκείας υστερούν κατά πολύ σε τεχνολογική υποστήριξη έναντι των παλιότερων δωδεκαθεϊστών συναδέλφων τους, οπότε αναγκαστικά πασχίζουν με απλά, πρωτόγονα κόλπα, να προσελκύουν το ποίμνιό τους (π.χ. βυσινάδα για κλαίουσες Παναγίες κ.ά.).

Οι σημερινοί ιερείς του χριστιανισμού μοιάζουν απλοί ερασιτέχνες μπροστά στους αρχαίους δωδεκαθεϊστές συναδέλφους τους.