— Το μεγάλο κακό του καπιταλισμού είναι ότι αποξένωσε τον εργάτη αφαιρώντας τα μέσα παραγωγής από τα χέρια του. Μόνο όταν ο εργάτης πάρει στα χέρια του τα μέσα παραγωγής του πλούτου, θα αλλάξει η κοινωνία, γιατί μόνο τότε ο παραγόμενος πλούτος θα διανεμηθεί εξ ίσου σε όλους όσους τον παρήγαγαν.

— Τι είναι αυτό που διαβάζεις κόρη μου;

— Μία παράγραφος από την ομιλία που θα κάνω απόψε στο κόμμα, μπαμπά. Είναι η πρώτη φορά που θα μιλήσω μπροστά σε κόσμο και έχω λίγο τρακ.

— Να μην έχεις τρακ. Μια χαρά θα πάνε όλα. Τη συγκεκριμένη παράγραφο όμως, βγάλε την από το κείμενο που έγραψες. Δεν στέκει. Είναι εκτός λογικής.

— Τι θες να πεις;

— Θέλω να πω πως, όλα όσα λες δεν ισχύουν. Είναι λάθος

— Τι λες μωρέ μπαμπά; Γιατί είναι λάθος;

— Ας υποθέσουμε, πως χίλιοι εργάτες αναλαμβάνουν να γκρεμίσουν ένα μεγάλο τοίχο. Τους δίνεται και το μέσο παραγωγής, με το οποίο θα εκτελέσουν το έργο. Τους χαρίζεται λοιπόν από ένα σφυρί στον καθένα. Εντάξει μέχρι τώρα;

— Πού το πας μπαμπά;

— Περίμενε βρε κόρη μου, να ακούσεις το συλλογισμό μου. Ξεκινούν λοιπόν οι εργάτες να σπάσουν τον τοίχο με το σφυρί του ο καθένας, που είναι, όπως είπαμε, δικό του.

Θα το χρησιμοποιήσουν όλοι οι εργάτες με τον ίδιο τρόπο το σφυρί; Δηλαδή, θα χρησιμοποιήσουν οι εργάτες με τον ίδιο τρόπο το μέσο παραγωγής έργου, που όπως είπαμε είναι το σφυρί;

— Δεν μπορώ να καταλάβω που το πας, μπαμπά.

— Κοίτα κόρη μου, τα πράγματα είναι απλά. Κάποιοι εργάτες θα δουλέψουν με περισσότερο ζήλο από κάποιους άλλους. Άλλοι πάλι εργάτες θα χρησιμοποιήσουν το σφυρί πιο έξυπνα χτυπώντας τον τοίχο σε σημεία τέτοια, ώστε να γκρεμιστεί πιο εύκολα. Άλλοι πάλι θα είναι πολύ πιο αργοί, αλλά πιο προσεκτικοί. Άλλοι θα χτυπούν τον τοίχο απρόσεκτα προκαλώντας τραυματισμούς όχι μόνο στον εαυτό τους, αλλά και στους άλλους.

Σε ρωτάω λοιπόν: Όταν ο τοίχος γκρεμιστεί επιτέλους, θα πρέπει οι εργάτες να αμειφτούν το ίδιο; Δηλαδή, θα πρέπει ο προσεκτικός με τον απρόσεκτο, ο έξυπνος με το βλάκα και ο μεθοδικός με τον επιπόλαιο να πάρουν τα ίδια χρήματα; Θα είναι δίκαιο αυτό;

— Όχι, δεν θα είναι.

— Φαντάζομαι θα συμφωνείς, πως ο πιο παραγωγικός, ο πιο μεθοδικός και ενδεχομένως, ο πιο εύστροφος, θα πρέπει να αμειφθεί περισσότερο. Αν μάλιστα κάποιος εργάτης είναι και μεθοδικός, παραγωγικός και προσεκτικός αλλά και εύστροφος, θα πρέπει να αμειφθεί περισσότερο. Είναι έτσι ή δεν είναι;

— Έτσι είναι.

— Άρα λοιπόν, αυτός ο εργάτης που συγκεντρώνει όλα τα παραπάνω προσόντα, θα συσσωρεύσει περισσότερο πλούτο γιατί θα αμειφθεί περισσότερο. Συμφωνείς;

— Συμφωνώ.

— Αφού λοιπόν θα συσσωρεύσει περισσότερο πλούτο, θα μπορεί να αυξήσει και τα μέσα παραγωγής του. Εννοώ κάποια στιγμή, από το πλεόνασμα του πλούτου που θα έχει συσσωρεύσει, θα μπορεί να πάει να αγοράσει κι άλλα σφυριά και να προσλάβει ανθρώπους και να τους εκπαιδεύσει ο ίδιος, ώστε να μπορεί πλέον να φτιάξει μια δική του επιχείρηση και να αναλαμβάνει έργα κατεδάφισης και φυσικά στην πορεία του χρόνου να γίνει πλούσιος.

— Αυτό δεν θα πρέπει να γίνει, γιατί αυτός ο εργάτης θα γίνει καπιταλιστής.

— Γιατί δεν θα πρέπει να γίνει; Δεν το δικαιούται; Δεν είναι καλύτερος από όλους τους άλλους; Αν με το ζόρι τον καθηλώσουμε περιορίζοντας τις δυνατότητές του, που όπως είπαμε είναι πολύ περισσότερες από τους άλλους εργάτες, δεν θα είναι άδικο; Θα είναι σαν να πετάμε την ευφυία του, την εργατικότητά του και τη μεθοδικότητά του στο καλάθι των αχρήστων. Είναι έτσι ή δεν είναι;

— Δεν είναι ακριβώς έτσι. Θα πρέπει το κράτος να εκπαιδεύσει όλους τους εργάτες, ώστε να παράγουν το ίδιο.

— Είσαι σίγουρη πως υπάρχει κράτος ή έστω κάποιος φορέας που το βλάκα να τον κάνει έξυπνο, τον τεμπέλη να τον κάνει εργατικό, τον τσαπατσούλη να τον κάνει προσεκτικό και μεθοδικό και τον φαύλο να τον κάνει ενάρετο;

— Δεν ξέρω για κράτος, πάντως ο κομμουνισμός θα μπορούσε να το κάνει.

— Τότε γιατί δεν το έκανε και κατέρρευσε;

— Δεν τον άφησε ο καπιταλισμός.

— Ειλικρινά, δεν σε καταλαβαίνω κόρη μου. Μου λες, με άλλα λόγια, πως υπάρχει ένα πολιτικό σύστημα, που μπορεί το βλάκα να τον κάνει έξυπνο και τον τεμπέλη εργατικό. Αυτό μου λες. Δηλαδή, ισχυρίζεσαι. πως υπάρχει πολιτικό σύστημα. που μπορεί να πάει κόντρα στη φύση και να την ανατρέψει. Δηλαδή μου λες, πως δεν υπάρχει θέμα να ζούμε «παρά φύση» και όχι «κατά φύση».

— Μη διαστρεβλώνεις τα λόγια μου μπαμπά. Εγώ απλά είπα, πως ο κομμουνισμός μπορεί να φέρει την ισότητα.

— Ισότητα μεταξύ ποιων; Των άνισων; Όπως σας έχω ξαναπεί, σε σένα και στον αδερφό σου, δεν υπάρχει μεγαλύτερη αδικία όταν επιχειρούμε να εφαρμόσουμε την ισότητα μεταξύ άνισων μεγεθών, προσώπων ή πραγμάτων. Δεν μπορείς με κονσέρβες κρέατος που ταΐζεις το σκύλο σου να ταΐσεις και το καναρίνι σου. Δεν μπορείς με νερό και λίπασμα με τα οποία θρέφεις τα φυτά σου, να τραφείς και εσύ. Πάντοτε να θυμάσαι, πως όταν όλα αξίζουν το ίδιο, τότε τίποτα δεν αξίζει τίποτα.

— Όλα αυτά που λες είναι καπιταλιστική ρητορική. Δεν θα ξανασυζητήσω τέτοια θέματα μαζί σου. Πάω τώρα, γιατί έχω αργήσει και θα με περιμένουν στο κόμμα.

— Καλό δρόμο κόρη μου. Φεύγοντας όμως, πάρε και κανένα σφυρί μαζί σου. Έξω στη ντουλάπα, έχουμε μερικά.

— Να πάρω σφυρί; Τι να το κάνω;

— Όλο και κάποιον τοίχο θα βρεις μπροστά σου και θα χρειαστεί να τον γκρεμίσεις...