Γιατί στην Ισπανία λένε τραγούδια για τον Ελ Σιντ; Γιατί έγινε ήρωας;
Ο Ελ Σιντ, μαζί με άλλες ιστορικές προσωπικότητες, είναι μέρος της προπαγάνδας, που οι χριστιανοί έφτιαξαν για να ενισχύσουν τη χριστιανική ταυτότητα της χώρας. Το όνομα προέρχεται από το αραβικό Ελ Σάιντ (ο Άρχοντας). Οι χριστιανοί τον αποκαλούσαν Ελ Καμπεαδόρ (ο Πρωταθλητής). Χάρη στον πολύ ισχυρό του χαρακτήρα, έφερε την καταστροφή στο Ισλάμ. Όταν ήθελε βέβαια, έκανε το ίδιο και στο Χριστιανισμό.
Υπάρχει μια περίοδος στην ιστορία, στην οποία κατασκεύαζαν ήρωες. Για να γίνει αυτό, παραποιούσαν την ιστορία, την άλλαζαν. Σε αυτή την περίοδο, μαζί με άλλους, ήρθε κι ο Ελ Σιντ. Ένας χαρακτήρας για να ενισχύσει την προέλευση της Ισπανίας. Η Ανακατάκτηση της Ισπανίας ξεκίνησε ένα πολύπλευρο πόλεμο με χριστιανούς και μουσουλμάνους εκατέρωθεν. Η χριστιανική Ισπανία διάλεξε τον Ελ Σιντ για πρωταθλητή της, επειδή δεν υπήρχαν αληθινοί ήρωες.
Ο Ελ Σιντ πολέμησε για μουσουλμάνους και χριστιανούς. Στο σχολείο όμως, οι ισπανοί μαθαίνουν ότι ο Ελ Σιντ πάντα υπερασπιζόταν το Χριστιανισμό. Στην πραγματικότητα, ήταν ένας μισθοφόρος, ο οποίος πολεμούσε για όποιον τον πλήρωνε περισσότερα. Κοιτούσε μόνο το συμφέρον του.
Έτσι, με τα ψέματα, έχουν κατασκευαστεί οι εθνικοί ήρωες στα έθνη κράτη. Στην Ελλάδα διδάσκονται ως ήρωες κοινοί κλέφτες και καιροσκόποι αρματολοί του ΄21. (Βλ. Αφιέρωμα: 1821: Η αποστασία των ρωμιών).
Η ιστορία της Ισπανίας μετά το Μουσουλμανικό Χαλιφάτο, ήταν ένας ιερός πόλεμος τετρακοσίων ετών, που τελείωσε με το ζευγάρι που έφτιαξε τη σύγχρονη Ισπανία. Πρώτα, ήταν η αναρχία. Μετά, τα κύματα ισλαμιστών εισβολέων από την Αφρική και τέλος, η τραυματική μετάβαση σε ένα χριστιανικό βασίλειο. Η εκρηκτική γέννηση της Ισπανίας: Βόρεια, τη μισή χώρα κυβερνούσαν βασίλεια, όπως Καστίλη και Αραγονία. Και νότια, οι εμίρηδες μάχονταν για εξουσία σε Σεβίλη και Γρανάδα. Οι μονάρχες Φερδινάνδος και Ισαβέλα ένωσαν τελικά την Ισπανία σε μια αιματοβαμμένη αγκαλιά. Η πικρή νίκη, που εδραιώθηκε με διωγμούς εβραίων και μουσουλμάνων και γιορτάζεται με την αποστολή του Κολόμβου στην Αμερική, μετέτρεψε μια συλλογή από ρημαγμένα από πόλεμο πριγκιπάτα και τσιφλίκια, στην πρώτη παγκόσμια αυτοκρατορία: Τον πρωταθλητή του παγκόσμιου Χριστιανισμού.
Μετά από τρεις αιώνες μουσουλμανικής κυριαρχίας, ο Χριστιανισμός αφυπνίστηκε τον 11ο αιώνα. Το χαλιφάτο στα νότια διασπάστηκε σε αντίπαλα μουσουλμανικά κράτη. Η Ισπανία ήταν το παιχνίδι εχθρικών πολέμαρχων. Θα αποφάσιζαν εάν η Ισπανία θα ήταν ισλαμική ή χριστιανική. Το 1079, ο πιο διάσημος πολέμαρχος πήγε να πάρει χρυσό, φόρο τιμής από τους μουσουλμάνους στα νότια. Τον έλεγαν Ροντρίγκο Ντίαζ ντε Βιβάρ. Αργότερα, ο Ελ Σιντ, όπως έγινε γνωστός, θα αναγνωριζόταν ως ο εθνικός ήρωας της Ισπανίας. Ήταν χριστιανός, αλλά πήρε για τους μουσουλμάνους όσες νίκες και για τους χριστιανούς, ενώ δεν έχασε πότε μάχη.
Ο Ελ Σιντ ήταν φιλόδοξος και πανούργος, ένας ευγενής ιππότης της Καστίλης, του μεγαλύτερου χριστιανικού βασιλείου στο βορρά. Η ζωή και η δράση που επέδειξε με αποκορύφωμα την κατάκτηση της πλούσιας πόλης της Βαλένθια και οι συνεχείς στρατιωτικοί θρίαμβοι εναντίον χριστιανών και μουσουλμάνων, τον κατέστησαν πρότυπο για τους ιππότες της πατρίδας του. Μετά το θάνατό του τα κατορθώματά του, πραγματικά και φανταστικά, τραγουδήθηκαν όσο λίγων από τους τροβαδούρους, δημιουργώντας ένα θρύλο γύρω από το όνομά του.
Γνωρίστηκε με τον εμίρη της Σεβίλης, Αλ Μουταμίν, ο οποίος πολύ διαφορετικός. Ήταν ποιητής και λόγιος. Αλλά, όπως και ο Ελ Σιντ, πραγματιστής πολιτικός. Στη μικρή πόλη Κάμπρα, μεταξύ Γρανάδας και Σεβίλης, έγινε μια από τις πιο διαβόητες μάχες. Δύο στρατοί συναντήθηκαν εκεί και φυσικά, ο Ελ Σιντ έκρινε τη μάχη. Αν και πολεμούσαν και χριστιανοί ιππότες για τη Γρανάδα, η άλλη πλευρά, ο Ελ Σιντ, δεν έδειξε έλεος, το παράκανε. Φέρθηκε σε αιχμαλώτους ευγενείς της Καστίλης με περιφρόνηση.
Η επιτήδευση κι η δολιότητά του τον έκαναν εχθρό σε πολλούς, ανάμεσά τους και στο βασιλιά Αλφόνσο ΣΤ΄ της Λεόν και Καστίλης, που τον κάλεσε στην Αυλή. Τον έκανε να γονατίσει μπροστά σε όλους και τον εξόρισε με τα λόγια: "Ο θεός να καταραστεί τον Ροντρίγκο Ντίας ντε Βιβάρ", ενώ προειδοποίησε ότι αν έδινε κανείς καταφύγιο στον Ελ Σιντ θα έχανε τα υπάρχοντά του και θα του έβγαζαν τα μάτια.
Ως εξόριστος γνωρίστηκε με τον εμίρη της Σαραγόσας Αλ Μουκταδίρ. Στην αποφασιστική μάχη της Μορέγια ο Ελ Σιντ
κατήγαγε περιφανή νίκη. Πλήθος λαφύρων και αιχμαλώτων συνόδευσαν τη θριαμβευτική επιστροφή του στη Σαραγόσα,
όπου ο ευγνώμων εμίρης του επεφύλαξε υποδοχή άραβα ήρωα. Κατόπιν τον διόρισε αρχηγό του στρατού του και του πρόσφερε πολλά πλούσια δώρα (χρυσό, ασήμι, πολυτελή κοσμήματα κ.ά), καθώς επίσης φέουδα και κάστρα κατά τα επόμενα χρόνια. Η δημοτικότητα του Ελ Σιντ απλώθηκε σε όλη την Ιβηρική. Χριστιανοί και μουσουλμάνοι θαύμαζαν τον αήττητο πολέμαρχο και διηγούνταν τα κατορθώματά του.
Λίγα χρόνια μετά, ήρθε η ιδεολογική αλλαγή. Το πεπρωμένο της Ισπανίας άλλαξε από τουρνουά της δύναμης που γινόταν για γη και χρυσό, σε πόλεμο πίστης και ταυτότητας. Ο βασιλιάς Αλφόνσος που εξόρισε τον Ελ Σιντ, ήξερε να ελίσσεται. Είχε πλουτίσει από το χρυσό των μουσουλμάνων. Τώρα όμως, κατέστρωνε ένα νέο σχέδιο. Θα καταλάμβανε την πιο εμβληματική πόλη στην Ισπανία, το Τολέδο. Ήταν η χριστιανική πρωτεύουσα μέχρι που ήρθαν οι μουσουλμάνοι. Ήταν η έδρα των μουσουλμάνων λογίων. Ο Αλφόνσος ήταν χριστιανός βασιλιάς με όνειρο να ενώσει την Ισπανία και να κατακτήσει τον ισλαμικό νότο. Έβαλε στο στόχο το Τολέδο, τη χριστιανική πρωτεύουσα. Το 1085, πήρε πίσω την πόλη. Ο Χριστιανισμός αναγεννήθηκε.
Η πτώση του Τολέδο τρομοκράτησε τους εμίρηδες της Αλ Ανταλούς (Ανδαλουσία). Ήταν ξεκάθαρο ότι ο βασιλιάς Αλφόνσος θα επιτιθόταν στις πόλεις του ισλαμικού νότου και θα τις κατακτούσε για χάρη του Χριστιανισμού. Έπρεπε να ζητήσουν βοήθεια και μόνο ένα μέρος υπήρχε για να ψάξουν: Στην Αφρική, όπου είχε εμφανιστεί μία φονταμενταλιστική σέκτα βερβέρων Αλμοραβιδών στην οροσειρά του Άτλαντα.
Οι εμίρηδες έβαλαν στην άκρη τις διαφορές τους και ξεκίνησαν ένα νέο, άγριο, πιο ισχυρό ισλαμικό κίνημα. Η άφιξη των βερβέρων θα άλλαζε τα πράγματα. Αποβιβάστηκαν στο Γιβραλτάρ, για να πολεμήσουν τους χριστιανούς και να εκμεταλλευτούν την αδυναμία των μουσουλμάνων πριγκίπων. Οι Αλμοραβίδες ήταν γνωστοί γιατί κάλυπταν τα πρόσωπά τους. Όχι μόνο οι γυναίκες, αλλά και οι άντρες, στρατιώτες και διοικητές. Μόνο τα μάτια τους φαίνονταν. Ήταν το σήμα κατατεθέν τους. Από την πλευρά τους, ήθελαν να πάνε στην Ισπανία, επειδή τους αηδίαζε η παρακμή των εμίρηδων του Αλ Ανταλούς, που απέδιδαν φόρο τιμής στους χριστιανούς.
Το 1086, συγκέντρωσαν ένα στρατό 15.000 ανδρών και ξεκίνησαν από την Αφρική με σχεδίες ρυμουλκώντας ειδικές βάρκες που μετέφεραν ελέφαντες και άλογα. Έφτασαν στην Ισπανία, όπου ο Αλφόνσος έσπευσε να τους σταματήσει. Συγκέντρωσε 2.500 στρατιώτες με 1.500 ιππείς και 750 ιππότες. Δεν ήταν αρκετοί. Ο ηγέτης των Αλμοραβίδων Γιουσούφ Ιμπν Τασφίν, είχε στρατό από βερβέρους, αφρικανούς και σενεγαλέζους ιππείς. Έστειλε ένα μήνυμα: Ασπαστείτε το Ισλάμ, αποδώστε φόρο ή πολεμήστε.
Οι δύο πλευρές συναντήθηκαν στο Σαγράχας. Ο Αλφόνσος, ακόμη ζωηρός μετά τη νίκη του στο Τολέδο, κατατροπώθηκε εντελώς.
Το έδαφος ποτίστηκε τόσο πολύ με αίμα χριστιανών, που οι Αλμοραβίδες το ονόμασαν γλιστερό χωράφι. Και την επομένη,
στοιβαγμένα καρότσια με τα κεφάλια των χριστιανών νεκρών παρέλασαν στο Αλ Ανταλούς, προκειμένου να δείξουν και να
ανακοινώσουν τη νίκη των Αλμοραβίδων. Φαινόταν ότι δεν θα υπήρχε ποτέ η Χριστιανική Ανακατάκτηση. Η Αλμοραβίδες τη μεταμόρφωσαν σε θρησκευτικό πόλεμο. Από το Μαρακές, ανέτρεψαν τους εμίρηδες του Αλ Ανταλούς και βασίλευααν απευθείας στην Ισπανία.
Οι αφρικανοί εισβολείς άλλαξαν το παιχνίδι σε λιγότερο από δέκα χρόνια. Η πονηριά και η φιλοδοξία όμως κέρδισαν. Μαντέψτε ποιος βγήκε από όλο αυτό αλώβητος. Ναι, ο απόλυτος πολέμαρχος και οπορτουνιστής: ο Ελ Σιντ. Κατάφερε να αποκτήσει το δικό του ιδιωτικό βασίλειο και πέθανε ως ανεξάρτητος πριγκιπας της Βαλένθια.
Όταν πέθανε στο κρεβάτι του το 1099, ο κόσμος είχε αλλάξει εντελώς. Από εκείνη τη χρονιά, οι Σταυροφορίες, ο ιερός πόλεμος του Χριστιανισμού, είχαν καταλάβει την Ιερουσαλήμ στη Μέση Ανατολή. Σφαγίασαν 70.000 μουσουλμάνους όταν πήραν την Ιερή Πόλη. Από τότε, σε Ισπανία και Μέση Ανατολή, ο Ιερός Πόλεμος θα ήταν μια μάχη μέχρι θανάτου.