Οι Δελφικές Γιορτές είχαν γνωρίσει την επιδοκιμασία των πνευματικών ανθρώπων από το 1927, την πρώτη περίοδο, όταν τους αφιέρωσαν ποιήματα ο Καρυωτάκης και ο Δροσίνης.
Πολλοί σύγχρονοι ρωμιοί, έμπλεοι αρχαιολαγνείας εξ αιτίας του εθνικού μύθου περί της δήθεν ευγενούς καταγωγής τους και με τρικυμία στο κρανίο, επιχειρούν πιθηκίζοντας, φορώντας αρχαιοελληνικές ενδυμασίες με κράνη, δόρατα κ.ά. και παριστάνοντας τους αρχαίους έλληνες σε καρναβαλίστικου τύπου εκδηλώσεις, να αναβιώσουν τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Στην ουσία βέβαια, δεν έχουν πάρει μυρωδιά περί αυτού.Ένας από αυτούς ήταν και ο ποιητής του περασμένου αιώνα, Άγγελος Σικελιανός, ένας βαθύτατα εθνικιστής, ο οποίος, το μόνο που αντιλήφθηκε και ξεχώρισε από την αρχαία Ελλάδα και θέλησε να «αναστήσει» δεν ήταν έστω το επιστημονικό ή φιλοσοφικό αρχαίο ελληνικό πνεύμα, αλλά το δελφικό, το πνεύμα δηλαδή της θεοκρατίας, του χρηματισμού των ιερέων από τους εξουσιαστές, το πνεύμα του ψεύδους και της απάτης.
Σπατάλησε όλη του την περιουσία, για να βάζει στους αρβανιτόβλαχους, βαλκάνιους, βορειοαφρικανούς κ.λπ. κατοίκους της περιοχής χλαμύδες και να οργανώνει «αρχαιοπρεπή» δρώμενα στους Δελφούς, τις λεγόμενες Δελφικές Εορτές (1927-1930). Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν σχεδόν να χρεωκοπήσει κι ένεκα αυτού να τον χωρίσει κι η αμερικανίδα σύζυγός του, που υπεραγαπούσε.
Ο Καρυωτάκης μάλιστα είχε δημοσιεύσει τότε στο περιοδικό «Αλεξανδρινή Τέχνη» (Αύγουστος 1927) και ένα σύντομο κείμενο, που έγραφε:
«Όταν ο κ. Σικελιανός και η κυρία Εύα Σικελιανού απεφάσιζαν να παρουσιάσουν, στο άκρως υποβλητικό περιβάλλον των Δελφών, με μέσα αρχαϊκά μαζί και σύγχρονα, την τραγωδία του Αισχύλου, ενώνοντας μάλιστα το μύθο του Προμηθέως με τη χριστιανική παράδοση σε κάποιο ενιαίο σύμβολο, στην αιώνια εικόνα του υπερτέρου ανθρώπου που αγωνίζεται και συντρίβεται κάτου από το ιδανικό του, η επιτυχία της μνημειώδους αυτής προσπάθειας είχε σχεδόν συντελεσθεί.
»Η παράστασις, με τη μεγαλοπρέπεια και την ακρίβεια που την εχαρακτήριζε, ήλθε, έπειτα από αναμονή ετών, σαν ιεροτελεστία, για να εξωτερικεύσει μόνο και να καθιερώσει μίαν θαυμαστήν ποιητική σύλληψιν».
Πρόκειται για φαλαγγίτισσες της ΕΟΝ, οι οποίες ποζάρουν στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού.
Η ΕΟΝ (Εθνική Οργάνωσις Νεολαίας) ήταν κυβερνητική οργάνωση νέων του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, που ιδρύθηκε από τον Ιωάννη Μεταξά το 1936 και διαλύθηκε τον Απρίλιο του 1941, τρεις μήνες μετά το θάνατό του. Σκοπός της οργάνωσης αναφέρεται: Για την «...ανάπτυξιν του εθνικού φρονήματος και της πίστεως προς την θρησκείαν...».
και «επανελληνίζονται» κατά τη διάρκεια ετήσιων δρώμενων που διοργανώνουν, επιχειρώντας
παράλληλα ─σύμφωνα με το εντελώς εκτός πραγματικότητας φαντασιακό τους─ να επηρεάσουν
κι άλλους ρωμιούς, ώστε να «επανελληνιστούν» όσο το δυνατόν περισσότεροι.
Με τον ίδιο ενθουσιασμό είναι γραμμένο και το σχετικό ποιήμα του Καρυωτάκη, αλλά και με μια βαθύτερη θεώρηση του τραγικού στοιχείου που απονέει ο χώρος και το πνεύμα του Αισχύλου, το πνεύμα που συνδέεται ουσιαστικά και με την καθαυτό ανθρώπινη τραγωδία. Έχει τίτλο «Δελφική Εορτή»:
Στους Δελφούς εμετρήθηκε το πνεύμα δύο Ελλάδων.
Ο Αισχύλος πάλι εξύπνησε την ηχώ των Φαιδριάδων.
Lorgnons, Kodaks, operateurs, του Προμηθέα τον πόνο,
έδωσαν ιδιαίτερο, γραφικότατο τόνο.
Σημείωση:
Το παραπάνω κείμενο (εκτός των υπότιτλων των φωτογραφιών,
που έγιναν με μέριμνα της «Ελεύθερης Έρευνας),
είναι απόσπασμα από το κεφάλαιο «Οι Δελφικές Εορτές του 1930», σελίδα 227,
του βιβλίου του Δ. Σταμέλου: «Μάρτυρες και Μαρτυρίες─Ηρωικές
μορφές και οριακά γεγονότα του νεοελληνικού βίου», έκδ. «Πιτσιλός», 1995.
Επεξηγήσεις:
Lorgnons είναι τα ματογυάλια της εποχής που στηρίζονταν στη μύτη.
Φαιδριάδες είναι τα υψώματα πάνω από το Μαντείο των Δελφών.
Διαβάστε ακόμα
στην «Ελεύθερη Έρευνα»:
Κέντρο ψεύδους και απάτης
(Ο πραγματικός ρόλος του μαντείου των Δελφών).
