 Η διάσπαση της Παγγαίας και ο σχηματισμός των ηπείρων. | Μέχρι πριν από περίπου 220 εκατομμύρια χρόνια η Νέα Αγγλία και η Βόρεια Αφρική ήταν γειτόνισσες. Δεν υπήρχε ο Ατλαντικός ωκεανός. Στη θέση του υπήρχαν κάποιες λίμνες. Ήταν τα πρώτα έκδηλα σημάδια, ότι η Παγγαία χωριζόταν και πως η ζωή στη Γη θα γνώριζε άλλη μία τεράστια ανακατάταξη. Ένα εκατομμύριο χρόνια αργότερα, οι λίμνες έγιναν ένας μακρύς κόλπος, που θα μετατρεπόταν στον Ατλαντικό. Αυτές οι ριζικές αλλαγές στην επιφάνεια ήταν μόνο συμπτώματα ενός δράματος, που εκτυλισσόταν στα έγκατα της Γης. |
Όταν εμφανίστηκε ο άνθρωπος, τα ίχνη της παγκόσμιας αναταραχής είχαν ήδη βουλιάξει στη βαθιά, γαλάζια θάλασσα. Είχαμε εντελώς αποκοπεί από το βίαιο παρελθόν της Γης. Ήμασταν σαν να είχαμε πάθει αμνησία και προσπαθούσαμε να ανακαλύψουμε ποιοι ήμασταν και τι συνέβη πριν εμφανιστούμε.
Ο χάρτης της γης «Theatrum Orbis Terrarum», του φλαμανδού χαρτογράφου και γεωγράφου
Αβραάμ Ορτέλιους, που πρωτοεκδόθηκε το 1570, είναι ο πρώτος παγκόσμιος άτλαντας
με σύγχρονες προδιαγραφές της Χαρτογραφίας.
Αβραάμ Ορτέλιους, που πρωτοεκδόθηκε το 1570, είναι ο πρώτος παγκόσμιος άτλαντας
με σύγχρονες προδιαγραφές της Χαρτογραφίας.
Το 1570, ο Αβραάμ Ορτέλιους έφτιαξε τον πρώτο σύγχρονο παγκόσμιο άτλαντα, που περιελάμβανε τις ανακαλύψεις των προηγούμενων ογδόντα ετών, του «χρυσού αιώνα» των ανακαλύψεων. Πριν στεγνώσει το μελάνι, ο Ορτέλιους αποστασιοποιήθηκε από το έργο του. Πρόσεξε από τους πρώτους το εκπληκτικό ταίριασμα των ηπείρων εκατέρωθεν του Ατλαντικού, σαν κομμάτια παζλ. Έγραψε, ότι η Αμερική αποσχίστηκε από την Ευρώπη και την Αφρική λόγω σεισμών και πλημμυρών.
Η παρατήρησή του όμως, παρέμεινε απλώς μια διάσθηση τους επόμενους δύο αιώνες. Ώσπου στις αρχές του 20ού αιώνα, ένας γερμανός αστρονόμος και μετεωρολόγος συγκέντρωσε στοιχεία για να την υποστηρίξει επιστημονικά. Ο Άλφρεντ Βέγκενερ ήταν στρατιώτης τον Αʼ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά τραυματίστηκε σύντομα. Καθώς ανάρρωνε σ' ένα νοσοκομείο χτένισε την επιστημονική βιβλιογραφία, για να βρει ενδείξεις για το παρελθόν της Γης.
Πριν τον πόλεμο, ο Βέγκενερ είχε βρει τυχαία μια ενδιαφέρουσα εργασία στα ράφια της βιβλιοθήκης του πανεπιστημίου του. Τον προβλημάτισε το ότι απολιθώματα κάποιου είδους μιας προϊστορικής φτέρης είχαν ανακαλυφθεί και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Ακόμα πιο περίεργο ήταν η ανεύρεση απολιθωμάτων των ίδιων δεινοσαύρων και στις δύο ηπείρους.
Στις αρχές του 20ού αιώνα, οι γεωλόγοι έλεγαν, ότι η ζωή διέσχισε τον ωκεανό. Φαντάστηκαν, πως κάποτε υπήρχαν γέφυρες ξηράς ανάμεσά τους, που χάθηκαν στα κύματα πριν από πολύ καιρό.
Ένα στοιχείο όμως, έπεισε τον Βέγκενερ, ότι ήταν εσφαλμένη αυτή η άποψη. Η ίδια η Γη. Γιατί να διασχίσει τον ωκεανό μια οροσειρά, για να συνεχιστεί αλλού; Και γιατί να υπάρχουν τα ίδια μοτίβα στα επάλληλα πετρώματα τόσο στη Βραζιλία όσο και στη Νότια Αφρική; Και κάτι ακόμα: Υπό ποιες συνθήκες μπορεί άραγε να άνθισαν τα τροπικά φυτά στις παγωμένες ερημιές της Αρκτικής;
Ο Βέγκενερ συμπέρανε, πως υπήρχε μία μόνο λογική απάντηση σ' αυτόν τον γρίφο. Κάποτε υπήρχε μία και μόνο ενιαία υπερήπειρος στη Γη. Την ονόμασε Παγγαία.
Οι τεκτονικές πλάκες της Γης, όπως χαρτογραφήθηκαν το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα.
Η πλειονότητα των γεωλόγων χλεύασαν την ιδέα του Βέγκενερ για την μετατόπιση των ηπείρων. Προτίμησαν να ερμηνεύσουν τα στοιχεία με τις υποθετικές χερσαίες γέφυρες και τον περιγελούσαν στα επιστημονικά συνέδρια.
Παρόλα αυτά, ο Βέγκενερ συνέχισε να υπερασπίζεται τις ιδέες του. Διεξήγαγε παράτολμες ερευνητικές αποστολές, για να συλλέξει στοιχεία. Σε μια από αυτές χάθηκε σε χιονοθύελλα. Μια δυο μέρες μετά τα πεντηκοστά γενέθλιά του εξαφανίστηκε. Δεν ήξερε, ότι εν καιρώ θα δικαιωνόταν και θα θεωρούταν ένας από τους μεγαλύτερους γεωλόγους της ιστορίας.
| Άνθρωποι είναι κι οι επιστήμονες. Έχουν κι αυτοί αδυναμίες και προκαταλήψεις. Η επιστήμη είναι μηχανισμός που τις ξετρυπώνει. Μόνο, που δεν παραμένουν πάντα πιστοί στις βασικές αρχές της. Λίγοι άνθρωποι το γνώριζαν αυτό καλύτερα από την Μαρί Θαρπ. Είναι 1952. Η Μαρί υπομένει στωικά τις προσβολές των συναδέλφων της γεωλόγων. Τα πτυχία της στην Γεωλογία και τα Μαθηματικά δεν τα υπολογίζουν. |  O γεωφυσικός και μετεωρολόγος Άλφρεντ Βέγκενερ κατά τη διάρκεια μιας ερευνητικής αποστολής του στην Γροιλανδία. |
Ο Μπρους Χίζεν, τελοιόφοιτος από την Αϊόβα, είχε μόλις επιστρέψει από μια μεγάλη αποστολή χαρτογράφησης του βυθού μέσω σόναρ.
Εξετάζοντας τα στοιχεία αυτά η Μαρί, κατάλαβε, ότι όλα έβγαζαν νόημα πλέον. Υπάρχει μια τεράστια τεκτονική τάφρος στον πυθμένα του Ατλαντικού. Αλλά ούτε αυτή έγινε αμέσως πιστευτή από τους συναδέλφους της.
|
Ύστερα από χρόνια, όταν η Μαρί και ο Μπρους τοποθέτησαν έναν χάρτη επίκεντρων θαλάσσιων σεισμών πάνω από τον χάρτη του πυθμένα, συνέπεσαν ακριβώς με την τεκτονική τάφρο. Ήταν η απόδειξη της μετατόπισης των των ηπείρων του Βέγκενερ.
Ο Χίζεν κατάλαβε, πως η Μαρί είχε δίκιο εξαρχής. Δημιούργησαν μαζί τον πρώτο σωστό χάρτη της Γης συμπεριλαμβανομένου του πυθμένα των ωκεανών.
Ήμασταν πια έτοιμοι να διαβάσουμε την αυτοβιογραφία της Γης.
2 ΣΧΟΛΙΑ
Bielidopoulos
4 Μαΐ 2016~
Αν προσέξετε στη φωτογραφία με τις τεκτονικές πλάκες του άρθρου κατά μήκος της Μεσο-Ατλαντικής Ράχης βρίσκονται 4 τεκτονικές πλάκες: Ευρασίας και Βορείου Αμερικής στο βόρειο ημισφαίριο και Αφρικής και Νοτίου Αμερικής στο νότιο ημισφαίριο και αν δείτε τα κόκκινα βελάκια σε όλες τις περιπτώσεις αποκλίνουν, που σημαίνει ότι οι πλάκες απομακρύνονται μεταξύ τους και ο χώρος καλύπτεται από μάγμα από τον ρευστό Μανδύα. Εικάζεται δε ότι η Μεσο-Ατλαντική Ράχη έπαιξε κεντρικό ρόλο κατά την διάλυση της Παγγαίας. Προσωπική μου άποψη είναι ότι τα παραπάνω συνηγορούν στο ότι η υποθετική ήπειρος της Ατλαντίδας αποκλείεται να υπήρξε στον Ατλαντικό ωκεανό.
Bielidopoulos
4 Μαΐ 2016~
http://prnt.sc/b093no
http://prnt.sc/b093ix
Φωτογραφίες με την Μεσο-Ατλαντική Ράχη. Περνάει μέσα από την Ισλανδία.