Από την αυγή του πολιτισμού οι άνθρωποι δημιουργούσαν ίχνη με εργαλεία όλων των ειδών. Όμως, το μολύβι είναι σχετικά πρόσφατο. Η αρχή για την εφεύρεσή του έγινε στην περιοχή των λιμνών, στην κοιλάδα Borrowdale, στην Αγγλία.
Η ιστορία ξεκινά τον 16ο αιώνα. Σε έναν αγρό, κάποιοι μοναχοί φρόντιζαν πρόβατα. Κάποια στιγμή, ξέσπασε μεγάλη καταιγίδα κι ένα δέντρο έπεσε. Από κάτω, οι μοναχοί ανακάλυψαν ένα παράξενο υλικό, τον γραφίτη. Εκ πρώτης όψεως έμοιαζε με απλή πέτρα, αλλά άφηνε μια μαυρίλα στα χέρια ή αν το έσερναν σε μια λευκή επιφάνεια μπορούσαν να γράψουν.
Οι μοναχοί αναγνώρισαν το γραφίτη λανθασμένα ως μόλυβδο και το όνομα του έμεινε. Τον έκοψαν σε ράβδους, τον τύλιξαν με σπάγκο και δημιουργήθηκε ένα χρήσιμο νέο εργαλείο, το μολύβι. Ήταν πολύ απλό κι εύκολο στη χρήση του. Δεν δημιουργούσε προβλήματα ή ακαταστασία.
Η καινοτομία εξαπλώθηκε. Η κοντινή κωμόπολη Keswick απέκτησε παγκόσμια φήμη λόγω των μολυβιών κι ανέπτυξε προσοδοφόρες εμπορικές συναλλαγές με την Ευρώπη. Κανείς δεν είχε τόσο καθαρό γραφίτη σαν αυτόν.
Το 1793, στον Αγγλογαλλικό Πόλεμο, η πώληση γραφίτη
απαγορεύτηκε αυστηρά. Λόγω του οικονομικού αποκλεισμού η Γαλλία δεν μπορούσε να πάρει γραφίτη από τη Μεγάλη Βρετανία. Αυτό προκάλεσε κάποια ενόχληση στο γαλλικό στρατό. Οι στρατιωτικοί ανησύχησαν εξαιτίας της έλλειψης μολυβιών, γιατί δεν μπορούσαν να σημειώνουν πάνω σε χάρτες τις κινήσεις των στρατευμάτων και μετά να τις σβήνουν χωρίς να χαλάνε τους χάρτες. Αν σημείωναν με πένα, σύντομα οι χάρτες δεν διαβάζονταν. Το μολύβι όμως, μπορούσε να σβηστεί.
Οι γάλλοι είχαν λίγο γραφίτη. Δεν ήταν καλής ποιότητας ούτε υπήρχε σε μεγάλες ποσότητες. Τότε, το 1795, εμφανίστηκε ο Nicholas-Jacques Conte (βλ. επάνω εικόνα), ένας ταλαντούχος καλλιτέχνης κι εφευρέτης, που υπηρετούσε στο στρατό του Ναπολέοντα. Αντιλήφθηκε, ότι προκειμένου να κατασκευαστούν μολύβια, δεν χρειάζονταν ράβδοι καθαρού γραφίτη από το Borrowdale . Ανακάλυψε, ότι αναμειγνύοντας κακής ποιότητας γαλλικό γραφίτη με πηλό, μπορούσε να φτιάξει ένα μίγμα, ασημένιο γκρι, με τη γυαλάδα, τη λάμψη και τις ιδιότητες του γραφίτη. Έτσι κατασκεύασε καλά μολύβια χωρίς να βασίζεται στον πολύτιμο γραφίτη από την περιοχή των λιμνών.
Οι μέθοδοι του Conte υιοθετήθηκαν γρήγορα. Η παλιά τεχνική με τη χρήση ατόφιου γραφίτη πέρασε στην ιστορία. Το σύγχρονο μολύβι είχε γεννηθεί.
ΓΡΑΦΙΤΗΣ ΗΤΑΝ,
ΟΧΙ ΜΟΛΥΒΔΟΣ !
Η εκπληκτική ανακάλυψη
του μολυβιού
και η λανθασμένη
ονομασία του


Η Μαρία Πετράκη είναι Γεωγράφος. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.