ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
ΣΤΟ CASSINI

Το τέλος του διαστημόπλοιου
που άλλαξε τον τρόπο,
που αντιλαμβανόμαστε
το Ηλιακό μας Σύστημα

Δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη, με ελάχιστα καύσιμα, έπειτα από δεκατρία χρόνια τροχιάς γύρω απο τον Κρόνο και τους δορυφόρους του, το διαστημικό σκάφος Cassini κατέληξε μέρος του πλανήτη που εξερευνούσε.

Οι ανακαλύψεις του ήταν εντυπωσιακές. Σα να έγινε πραγματικότητα μια περιπέτεια του Ιουλίου Βερν. Aποκάλυψε δραματικές εικόνες νέων, περίεργων κόσμων. Τίποτα απ' ό,τι είχαμε φανταστεί δεν πλησίαζε καν την πραγματικότητα. Βρήκε λίμνες μεθανίου, λόφους ηλεκτρισμένης άμμου και θαμμένους ωκεανούς.

Ήταν το τέλος μιας αποστολής, η οποία δεν ξεδίπλωσε μόνο την ομορφιά κι επισήμανε τα μυστήρια του Κρόνου, αλλά επιπλέον άλλαξε και τον τρόπο που θα αντιλαμβανόμαστε πλέον το Ηλιακό μας Σύστημα.


Το Cassini γύρω από τον Κρόνο (καλλιτεχνική αναπαράσταση).

1997-2017

IMAGE DESCRIPTIONΤο Cassini-Huygens ήταν μια κοινή αποστολή ρομποτικού διαστημικού οχήματος από τη NASA, την ESA και την ιταλική ASI, για την μελέτη του Κρόνου και των φυσικών δορυφόρων του.

Το διαστημόπλοιο αποτελούνταν από δύο βασικά στοιχεία: Tο Cassini Orbiter και το συνοδευτικό σκάφος Huygens.

Ξεκίνησε το 1997 και, μετά από ένα μακρύ διαπλανητικό ταξίδι, τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο το 2004. Κατόπιν, το Huygens αποχωρίστηκε από το κυρίως σώμα του Cassini και στη συνέχεια εισχώρησε στην ατμόσφαιρά του δορυφόρου του Κρόνου, Τιτάνα, όπου και προσεδαφίστηκε στέλνοντας πληροφορίες πίσω στη Γη.

Mια τεράστια ομάδα επιστημόνων απ’ όλο τον κόσμο διεύθυναν από τo Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας τα δώδεκα όργανα του Cassini, τα οποία καταμετρούσαν με υπέρυθρες και ραντάρ, από μαγνητικά πεδία μέχρι κοσμικά σωματίδια.

Ήταν πολύ δύσκολο το εγχείρημα, να σταλεί ένα διαστημόπλοιο σε μέγεθος λεωφορείου με δώδεκα ευαίσθητα όργανα να ταξιδέψει έως τον Κρόνο και να συνεχίσει να λειτουργεί για είκοσι χρόνια.

Χρειάστηκαν επτά χρόνια για να προσεγγίσει τον Κρόνο, έπειτα από ένα ελικοειδές ταξίδι με τέσσερις βαρυτικές εκτινάξεις, καθώς περνούσε δίπλα από πλανήτες, οι οποίοι το επιτάχυναν σαν σφεντόνα.





H εκτόξευση του Cassini έγινε χρησιμοποιώντας πυραύλους Titan 4B. Εξήλθε από την ατμόσφαιρα, αλλά δεν επαρκούσε για να προσεγγίσει τον Κρόνο, οπότε έπρεπε να χρησιμοποιηθούν βαρυτικές εκτινάξεις δύο περασμάτων από την Αφροδίτη, μια βαρυτική εκτίναξη της Γης και τελικά μία του Δία, η οποία το εκτίναξε στον Κρόνο.

Καθώς το Cassini προσέγγιζε στον Κρόνο, έπρεπε να εκτελέσει τον πιο κρίσιμο ελιγμό της αποστολής. Μία απόλυτα συγχρονισμένη καύση, που θα προκαλούσε μείωση ταχύτητας, ώστε να τεθεί σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη.

Η εισαγωγή σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο ήταν πραγματικά αγχωτική. Σπαταλήθηκαν επτά χρόνια πλοηγώντας το διαστημικό σκάφος, ώστε να τεθεί σε τροχιά. Εάν δεν είχε εισαχθεί στην τροχιά, η οποία απαιτούσε 90λεπτη καύση του κεντρικού κινητήρα, θα προσπερνούσε τον Κρόνο, με αποτέλεσμα να χαθεί στο διάστημα.

Η αποστολή του ολοκληρώθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2017 με την σχεδιασμένη από το Εργαστήριο Ερευνών Αεριώθησης της NASA πρόσπτωση του διαστημ;όπλοιου στον Κρόνο.


Εντυπωσιακές φωτογραφίες

Ο Κρόνος γοητεύει τους ανθρώπους, γιατί μοιάζει υπερφυσικός. Δημιουργεί ένα άμεσο αίσθημα ότι δεν γίνεται να είναι αληθινός.

Κατά τη διάρκεια της αποστολής του το Cassini έστειλε εκατοντάδες χιλιάδες φωτογραφίες του Κρόνου, των δακτυλίων και των δορυφόρων του. Με τις φωτογραφίες αυτές ανέδειξε το Κρονικό Σύστημα ως μία περίεργη, μυστηριώδη, αλλά και μοναδική τοποθεσία.

Η φωτογράφηση και η λήψη των εντυπωσιακών εικόνων, από την κάμερα που βρισκόταν δισεκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά, διαμέσου του αφιλόξενου κενού του Διαστήματος, ήταν εντυπωσιακό εγχείρημα.

Δείτε μερικές από τις εντυπωσιακές αυτές φωτογραφίες:

Οι δακτύλιοι του Κρόνου έχουν πάχος περίπου ένα χιλιόμετρο.
Σε αναλογία με τον πλανήτη είναι λεπτότεροι από λεπίδα ξυραφιού.

Οι δακτύλιοι του Κρόνου φωτογραφημένοι από κοντά.
Εντυπωσιακή συμμετρικότητα και ομορφιά.

Το φημισμένο εξάγωνο, ένα χαρακτηριστικό που συναρπάζει τους πάντες
κι αυτό γιατί δεν περιμένεις να δεις ευθυγραμμισμένη πλευρά ατμόσφαιρας.
Δεν είναι παρά ένας αεροχείμαρρος, όπως οι δικοί μας.

Η μέρα που η Γη χαμογέλασε.
Η απεικόνιση από το Cassini, που έχει επηρεάσει περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη την αντίληψη της θέσης μας στο Ηλιακό Σύστημα, τραβήχτηκε όταν ο Ήλιος κρυβόταν πίσω από τον Κρόνο.
Δεν γίνεται να τραβηχτεί τέτοια φωτογραφία από τη Γη, είναι από την άλλη πλευρά του Κρόνου.
Κάτω δεξιά από τον Κρόνο, μόλις που διακρίνεται ο πλανήτης μας, σε απόσταση μερικών δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων.

Κρόνος

Στη διάρκεια της 13χρονης παραμονής του, το Cassini ανέδειξε τον Κρόνο σε μοναδικό διαμάντι του Ηλιακού Συστήματος. Έναν γίγαντα αερίων με έντονες καταιγίδες, με δορυφόρους που χορεύουν μεταξύ τους, ενώ περιβάλλεται από έναν φωτεινό ωκεανό, αλλά λεπτό σαν χαρτί, από τους δακτύλιους πάγου.


Δακτύλιοι

Αυτό που προσδίδει στον Κρόνο την κοσμική του εμβέλεια είναι οι δακτύλιοι. Δεν είμαστε συνηθισμένοι σε απέραντα στρώματα παγωμένων συντριμμιών τόσο επίπεδα, που σε κάνουν να πιστεύεις ότι δεν είναι φυσικά.

Η προέλευση των δακτυλίων παραμένει ένα μυστήριο, όπως επίσης η σύνθετη βαρυτική αλληλεπίδραση μεταξύ των δακτυλίων, των δορυφόρων και του πλανήτη.



Το εξωτερικό μέρος του δακτυλίου B.



Στην παραπάνω φωτογραφία μπορείτε να δείτε την εξωτερική αιχμή του δακτυλίου B, όπου δημιουργούνται ακιδωτές σκιές από κάθετες δομές, οι οποίες ανυψώνονται γύρω στα τέσσερα χιλιόμετρα. Τέσσερα χιλιόμετρα πάνω από ένα στρώμα συντριμμιών, το οποίο διαθέτει εννέα μέτρα πάχος. Ήταν αναπάντεχο, βγαλμένο από σενάριο επιστημονικής φαντασίας.

Κρυμμένα στις εικόνες από το Cassini ήταν στοιχεία του σχηματισμού αυτού του πολυσύνθετου και δυναμικού συστήματος και η γέννηση δορυφόρων από τον εξαιρετικά λεπτό αυτό δίσκο πάγου. Όταν ο πάγος είναι αφράτος, τα σωματίδια είναι πιο πιθανόν να συνενώνονται αντί να διασπώνται ή να αναπηδούν μεταξύ τους, γιατί υπάρχει μεγαλύτερη επιφάνεια για να κολλήσουν.

Τελικά, η βαρύτητα επιδρά, οπότε ένας δορυφόρος ίσως σχηματιστεί. Αυτή η διεργασία ίσως συνεχίζεται ακόμα και τώρα. Οι δακτύλιοι δημιουργούν δορυφόρους και οι δορυφόροι, δακτύλιους.

IMAGE DESCRIPTION
Δορυφόροι

Οι δορυφόροι του Κρόνου και όχι τόσο ο πλανήτης πρόσφεραν τις πιο αναπάντεχες εκπλήξεις, αλλά και μυστήρια για εξερεύνηση.

Στη Γη είμαστε ερωτευμένοι με τη Σελήνη, τον μοναδικό δορυφόρο μας. Είναι θέμα της λογοτεχνίας, της ποίησης και πολλών άλλων. Ο Κρόνος όμως, διαθέτει 62 δορυφόρους. Η διαφορετικότητά τους είναι αξιοσημείωτη. Κυμαίνονται σε μέγεθος από μερικές εκατοντάδες μέτρα, έως μεγαλύτερους από τον Ερμή.


Ιαπετός

Με αυτό τον δορυφόρο οι επιστήμονες διασκέδασαν πολύ. Πρόκειται για έναν δορυφόρο, που κατά το ήμισυ είναι όσο σκοτεινός γίνεται, ενώ ο υπόλοιπος είναι φωτεινός σα χιόνι. Σε μερικές περιοχές του μοιάζει με σκυλί της Δαλματίας (βλ. δεξιά).


IMAGE DESCRIPTIONΥπερίων
Άλλος ένας «τρελός» δορυφόρος. Μοιάζει σα σφουγγάρι (βλ. αριστερά).


Τιτάνας

IMAGE DESCRIPTIONΑπό όλους τους δορυφόρους του Κρόνου, δύο είναι που ξεχωρίζουν ιδιαίτερα: Ο Τιτάνας και ο Εγκέλαδος.

Πριν από το ταξίδι του Cassini, η καλύτερη εικόνα που είχαμε από τον Τιτάνα τον έδειχνε ως μια πορτοκαλί νεφώδη μάζα. Ήταν μυστηριώδης, προτού καν τον προσεγγίσουμε.

Εκ πρώτης όψεως, δεν φαίνεται ιδιαίτερος. Αν διαπεράσεις όμως το νέφος, ένας εκπληκτικός κόσμος εμφανίζεται. Ένας κόσμος, που εξέπληξε τους πάντες. Δεν είχαμε επιτρέψει στη φαντασία μας να ξεφύγει και να φτάσει τη φύση του Τιτάνα, όπως πραγματικά είναι.

Οι αποκαλύψεις για τον Τιτάνα ξεκίνησαν στις 24 Δεκεμβρίου 2004, όταν το Cassini έριξε έναν επιβάτη. Το κατασκευασμένο στην Ευρώπη σκάφος Huygens.

Το Huygens σχεδιάστηκε σαν καθοδικός θαλαμίσκος, ώστε να διαπεράσει την ατμόσφαιρα και να μας μεταφέρει τα πάντα για τον Τιτάνα.

Οι επιστήμονες περίμεναν σε μία αίθουσα αγωνιώντας αν είχε επιβιώσει το Huygens από την κάθοδό του στον Τιτάνα, όταν ξαφνικά εμφανίστηκε στην οθόνη η πρώτη εικόνα (βλ. δεξιά). Στην αρχή νόμιζαν ότι είναι εικόνα του Άρη κι ότι κάποιος τους έκανε αστεία. Η έκπληξή τους ήταν μεγάλη, όταν διαπίστωσαν ότι πραγματικά έβλεπαν την επιφάνεια του Τιτάνα, τα βότσαλα του, τα οποία μάλιστα ήταν στρογγυλεμένα. Παρατηρώντας τα, ήταν προφανές ότι έρεε υγρό στοιχείο εκεί.

Ήταν η πρώτη εικόνα που είδαν, αλλά τα καλύτερα δεν είχαν εμφανιστεί ακόμα. Το Huygens ήταν απασχολημένο συλλέγοντας σημαντικά δεδομένα στη διάρκεια της δυόμισι ωρών καθόδου του μέσα από το πορτοκαλί νέφος. Έπαιρνε φωτογραφίες κατά την κάθοδο, ενώ περιστρεφόταν, ώσπου τελικά διαπέρασε το νέφος και εισήλθε στη διάφανη περιοχή της ατμόσφαιρας, απ’ όπου φαινόταν καθαρά η επιφάνεια.



Η επιφάνεια του Τιτάνα, όπως φωτογραφήθηκε από το Huygens κατά την κάθοδό του.


Η προσγείωση ήταν πολύ ομαλή. Τεχνολογικά επρόκειτο για καταπληκτικό κατόρθωμα, ενώ επιστημονικά, λάβαμε πολλά δεδομένα. Τώρα διαθέτουμε νέα άποψη για τον Τιτάνα, που δεν είχαμε πριν.

Βλέπουμε κανάλια να διαγράφονται ανάμεσα σε λόφους. Υπήρχε μία σκοτεινή περιοχή, που αργότερα ταυτοποιήθηκε ως αποξηραμένη λίμνη.

Αρκετό καιρό μετά το Huygens που γευόταν την ατμόσφαιρα κι έπαιρνε πλάνα της επιφάνειας του Τιτάνα, το Cassini συνέχισε να εξερευνά το δορυφόρο από απόσταση. Πέρασε κοντά του περισσότερες από 125 φορές.

Το Cassini δεν απογοήτευσε τους επιστήμονες. Παρέδωσε αρκετά μυστήρια και εκπλήξεις. Τους προβλημάτισε, γιατί περίμεναν να βρουν ποσότητες υγρού μεθανίου στην επιφάνεια του Tιτάνα, οι οποίες θα τροφοδοτούσαν την ατμόσφαιρα. Αλλά έπειτα από τέσσερα χρόνια, ούτε σταγόνα. Αργότερα, το θέμα έγινε ακόμα πιο σύνθετο, όταν η ομάδα ραντάρ του Cassini ανέφερε την ύπαρξη αμμόλοφων. Μιλάμε για εντελώς απροσδόκητο θέμα. Οι αμμόλοφοι είναι αρκετών χιλιομέτρων μήκους, ενώ φθάνουν τα εκατό μέτρα ύψους.

Εκ πρώτης όψεως, οι αμμόλοφοι μοιάζουν με τους μεγαλύτερους που βρίσκουμε στη Γη. Έπειτα όμως από προσεκτική μελέτη, αποκαλύφθηκαν σημαντικές διαφορές.

Ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια σχετικά με τους αμμόλοφους του Τιτάνα είναι, πως προσανατολίζονται προς λάθος κατεύθυνση. Η άμμος των αμμόλοφων δεν προσανατολίζεται σύμφωνα με τον επικρατέστερο άνεμο και οι αμμόλοφοι είναι ανθεκτικοί σε όλα, εκτός από τις ισχυρότερες καταιγίδες.

Οι αμμόλοφοι είναι κολλώδεις. Η άμμος του Τιτάνα δεν είναι ίδια με την άμμο της Γης. Η άμμος της Γης στην ουσία είναι κόκκοι πέτρας, κόκκοι από κελύφη, που διασπάστηκαν λόγω της διάβρωσης. Έτσι λοιπόν, η γήινη άμμος διαθέτει ελεύθερη ροή. Εάν επιθυμείς να την κάνεις κολλώδη, πρέπει να προσθέσεις νερό, για να δημιουργήσει συστάδες. Στον Τιτάνα όμως, η άμμος δεν προέρχεται από πέτρες ή κελύφη, αλλά από την εξωτική του ατμόσφαιρα. Ουσιαστικά, πρέπει να προέρχεται από υδρογόνο και άνθρακα, που εμπεριέχονται στο μεθάνιο της ατμόσφαιρας.

Συνεπώς, σχηματίζεται άμμος από κάτι που βρέχει από την ατμόσφαιρα. Η άμμος στον Τιτάνα πιστεύεται ότι αποτελείται από υδρογονάνθρακες, όπως και το πλαστικό.

Όταν πνέουν οι άνεμοι, τα σωματίδια υδρογονανθράκων τρίβονται μεταξύ τους δημιουργώντας στατικό ηλεκτρισμό, οπότε τα σωματίδια τείνουν να δημιουργούν συστάδες. Οι δυνάμεις είναι ισχυρές, προκαλώντας το κολλώδες στοιχείο.

Αμμόλοφοι του Τιτάνα.
Το βόρειο μέρος της θάλασσας Kraken Mare στον Τιτάνα. Διακρίνεται το νησί Mayda Insula.
Μία μέρα, σχεδόν πέντε χρόνια μετά την προσεδάφιση του Huygens, ένα από τα όργανα του Cassini εντόπισε μία λάμψη μέσα στη θολούρα. Ουσιαστικά, ήταν η αντανάκλαση του Ήλιου στη θάλασσα Kraken Mare, την πρώτη εξωγήινη θάλασσα που εντοπίστηκε.

Το Cassini σύντομα εντόπισε πληθώρα θαλασσών και λιμνών στο Βόρειο Πόλο του Tιτάνα. Τελικά, το Cassini ανακάλυψε τα επιφανειακά υγρά, που όλοι ανέμεναν.

Οι λίμνες του Τιτάνα μοιάζουν με τις γήινες, αλλά διαφοροποιούνται σε διάφορα σημεία. Καταρχάς, το υγρό στοιχείο του Tιτάνα δεν είναι νερό, αλλά υγρό μεθάνιο, γιατί οι θερμοκρασίες είναι τόσο ψυχρές, που το μεθάνιο υγροποιείται. Ο ουρανός δεν είναι μπλε, αλλά βαθύ πορτοκαλί. Υπάρχει νέφος στην ατμόσφαιρα, μέσα από το οποίο εάν ατενίσουμε, θα παρατηρήσουμε τον Κρόνο με τους δακτυλίους του σε απόσταση.

Όπως η Γη διαθέτει υγρό κύκλο, όπου το νερό σχηματίζεται από σύννεφα σε βροχή, σε ποτάμια, λίμνες και θάλασσες, παρόμοι υγρό κύκλο διαθέτει κι ο Τιτάνας, αλλά με το μεθάνιο να αντικαθιστά το νερό. Το μεθάνιο ακολουθεί ακριβώς τον ίδιο κύκλο, όπως το νερό στη Γη. Εξατμίζεται από τις θάλασσες, εισέρχεται στην ατμόσφαιρα και σχηματίζονται σύννεφα μεθανίου. Μετά, πέφτει από την ατμόσφαιρα υπό μορφή βροχής, βροχής μεθανίου. Είναι πανομοιότυπη της διεργασίας που παρατηρούμε στη Γη, αλλά με διαφορετικά υλικά.


Λίμνη του Τιτάνα (καλλιτεχνική αναπαράσταση).


Όταν υπάρχουν επιφανειακά υγρά δημιουργούνται τοποθεσίες ιδιαίτερης σημαντικότητας: Τα σημεία συνάντησης στερεών, αερίων και υγρών, οι παραλίες δηλαδή.

Λαμβάνουμε αρκετά υπόψη μας τη σημαντικότητα των παραλιών ως πιθανό λίκνο της ζωής στη Γη. Το κρίσιμο στοιχείο είναι ότι υπάρχει χώρος, όπου το υγρό στοιχείο αλληλεπιδρά με στέρεα στοιχεία, τα οποία είναι θεμελιώδη, και με την ατμόσφαιρα. Όλα αυτά τα τρία συνυπάρχουν σε μια παραλία. Όλα αυτά μαζί πυροδοτούν την κατάλληλη χημική διεργασία, τις κατάλληλες συνθήκες, που ίσως δημιουργήσουν ζωή.

Ύπαρξη ζωής στις παραλίες του Τιτάνα φαντάζει αδύνατη, αλλά μας δίνει τη δυνατότητα να εξετάσουμε διαδικασίες προγενέστερες της ζωής στον πλανήτη μας. Όλες οι διεργασίες που λάμβαναν χώρα στα πρώιμα στάδια της Γης, παρατηρούνται στον Τιτάνα. Καθώς δεν υπάρχει τρόπος να ταξιδέψουμε στο παρελθόν και να δούμε τι συνέβαινε στη Γη δισεκατομμύρια χρόνια πριν, διαθέτουμε τώρα ένα τόπο, όπου μπορούμε να τις μελετήσουμε στο παρόν.

Το Cassini αποκάλυψε ακόμα ένα μυστικό σχετικά με τον Τιτάνα. Ένα μυστικό κρυμμένο βαθιά μέσα του. Οι επιστήμονες της αποστολής επινόησαν ένα πείραμα, το οποίο τους επέτρεψε να εξερευνήσουν το εσωτερικό του. Ο κύριος στόχος ήταν ο προσδιορισμός της εσωτερικής σύστασής του, πράγμα που μπορούσε να επιτευχθεί με έμμεσες μόνο μετρήσεις.

Μέτρησαν τις ελάχιστες αποκλίσεις στην ταχύτητα του διαστημοπλοίου, καθώς διερχόταν κοντά από τον Τιτάνα. Οι αποκλίσεις αυτές οφείλονταν στη βαρυτική έλξη του δορυφόρου. Οι μετρήσεις της ταχύτητας ήταν τόσο ακριβείς, που επέτρεψε στους επιστήμονες να αναπαραγάγουν την εσωτερική σύσταση του δορυφόρου. Υπολόγισαν ότι το βαρυτικό πεδίο μεταβαλλόταν ανάλογα με την περιοχή, όπου το διαστημόπλοιο βρισκόταν σε τροχιά.

Στις περιοχές όπου ο Τιτάνας είναι συμπαγής, το Cassini δεν θα κατέγραφε καμία μεταβολή. Το Cassini όμως, κατέγραψε μεταβολή. Συνεπώς, το μοναδικό συμπέρασμα που προέκυψε μετά από τις αναλύσεις των μετρήσεων ήταν ότι κάτω από το παγωμένο κέλυφος πρέπει να υπάρχει ένας ρευστός ωκεανός νερού.

Το Cassini και το Huygens ανασήκωσαν το πέπλο του πορτοκαλί νέφους και αποκάλυψαν τους θησαυρούς του Τιτάνα, ενός δορυφόρου παρεμφερούς με τη Γη, αλλά και απόκοσμου.


Εγκέλαδος

Ένας άλλος δορυφόρος όμως, πρόσφερε ακόμα πιο ουσιαστικές ανακαλύψεις. Ο μικροσκοπικός, παγωμένος δορυφόρος, Εγκέλαδος.

Οι αποκαλύψεις του Cassini σχετικά με τον Εγκέλαδο εξέπληξαν τους πάντες. Αναδείχθηκαν από την ικανότητα του διαστημοπλοίου να μετράει μαγνητικά πεδία. Ο πρωταρχικός ρόλος του μαγνητόμετρου ήταν η καταγραφή του μαγνητικού πεδίου που εξέπεμπε ο Κρόνος, ώστε να διερευνηθούν οι εσωτερικές διεργασίες του αέριου γίγαντα.

Αυτό όμως που παρατηρήθηκε σε ένα πέρασμα του Cassini μόλις 160 χιλιόμετρα πάνω από τον Νότιο Πόλο του Εγκέλαδου, ήταν που συνάρπασε τους πάντες.

Ανακαλύφθηκε ότι η ατμόσφαιρα του δορυφόρου εξέπεμπε θερμότητα κι αντί να καλύπτει ολόκληρη την επιφάνειά του, ήταν συγκεντρωμένη στο Νότιο Πόλο. Και όχι μόνο αυτό. Εκτοξεύονταν πίδακες, οι οποίοι εκτίνασσαν αέρια νερού και σωματίδια πάγου ψηλά στο Διάστημα, από τις ρωγμές στον φλοιό του πάγου του Εγκέλαδου.


Πλήθος πιδάκων νερού εξέρχονται από το Νότιο Πόλο του Εγκέλαδου.

Το Cassini τελικά πέταξε τόσο κοντά, που μπόρεσε να γευτεί τα αέρια και αυτό που ανακάλυψε, ήταν ακόμα σπουδαιότερο: Μέσα στα αέρια ανίχνευσε οργανικά στοιχεία.

Όπου υφίστανται στήλες αερίων, υπάρχει ενέργεια. Συνεπώς, διαθέτουμε πηγή ενέργειας, υπάρχει νερό σε υγρή μορφή, όπως επίσης και οργανικά στοιχεία, οπότε διαθέτουμε τα τρία συστατικά, που είναι ουσιαστικά για τη θεμελίωση ζωής.

Υπολογίστηκε επίσης, ότι στην περιοχή του Νότιου Πόλου υπάρχει ένας τεράστιος υπόγειος ωκεανός βάθους δέκα χιλιομέτρων.

Πρόκειται για μία περιοχή του Ηλιακού Συστήματος, όπου πιστεύεται ότι πιθανώς να φιλοξενούσε ζωή στο παρελθόν, να φιλοξενεί τώρα ή να μπορεί να φιλοξενήσει στο μέλλον. Την επόμενη φορά, εκεί θα πρέπει να αναζητήσουμε ζωή.

Εάν αναπτύχθηκε ζωή στον σφραγισμένο ωκεανό, πρέπει να εξελίχθηκε σε διαφορετικούς χρόνους από τη ζωή στον πλανήτη μας. Αν ανακαλύψουμε ότι δημιουργήθηκε η ζωή σε διαφορετικό χρόνο από το δικό μας πλανήτη, αυτό θα αποδείκνυε ότι ζωή μπορεί να υπάρχει παντού. Εάν συνέβη δεύτερη φορά, υπάρχει πιθανότητα να συνέβη αμέτρητες φορές στο Σύμπαν και στην ιστορία του.





Το μεγάλο φινάλε

Έπειτα από είκοσι χρόνια πορείας στο Διάστημα, τα καύσιμα του μεγαλειώδους εξερευνητή μειώθηκαν αισθητά. Κι αφού τελείωσαν τα καύσιμα, τελείωσε και η ικανότητα της NASA να πλοηγεί το σκάφος.

Δεν ήθελαν όμως να χάσουν τον έλεγχο του Cassini, με αποτέλεσμα να συγκρουστεί στην επιφάνεια του Εγκέλαδου. Εάν συνέβαινε κάτι τέτοιο, υπήρχε περίπτωση να μολυνθεί ο ωκεανός του. Εάν κάποτε ανακαλυφθεί ζωή εκεί, ίσως υπάρξουν αμφισβητίες, οι οποίοι ενδεχομένως να υποστηρίξουν ότι οφείλεται στη σύγκρουση του σκάφους, που μετέφερε βακτήρια από τη Γη.

Οπότε, αποφασίστηκε να χρησιμοποιηθούν τα τελευταία καύσιμα, για να μπει το Cassini στο τελικό στάδιο προσέγγισης, που θα το έφερνε όλο και πιο κοντά στον Kρόνο, προτού συντριβεί στον πλανήτη και καταστραφεί. Ένα στάδιο, που η NASA ονόμασε: «Το μεγάλο φινάλε».

Το μεγάλο φινάλε ξεκίνησε με βουτιά στο κενό ανάμεσα στους δακτύλιους και τα σύννεφα του πλανήτη χρησιμοποιώντας την παραβολική κεραία του διαστημοπλοίου σαν ασπίδα. Ήταν ριψοκίνδυνο, αλλά αφού η αποστολή έφτανε στο τέλος της, η επιστημονική ομάδα ήταν σε θέση να ρισκάρει, σε βαθμό που πρωτύτερα θα ήταν ασύλληπτος, και να στείλει το σκάφος να εξερευνήσει τον Κρόνο πιο κοντά από ποτέ.

Μια από τις τελευταίες φωτογραφίες των δακτυλίων, που έστειλε το Cassini (13 Σεπτεμβρίου 2017).
Οι δακτύλιοι είναι φωτογραφημένοι από τα μέσα προς τα έξω.


Άξιζε το ρίσκο, γιατί η πλοήγηση ανάμεσα στους δακτύλιους επέτρεψε στους επιστήμονες να εξερευνήσουν διαρκή μυστήρια, όπως τη μάζα και την ηλικία τους, την ακριβή διάρκεια της ημέρας στον Κρόνο, και, τις ύστατες ώρες, την ακριβή σύνθεση της ατμόσφαιράς του.

Εκτός από τον τεράστιο όγκο επιστημονικών δεδομένων που έστειλε το Cassini όταν έφτασε τόσο κοντά στον Κρόνο λίγο πριν αναφλεγεί και συντριβεί πάνω του, έστειλε και μοναδικές φωτογραφίες των δακτυλίων από τα μέσα προς τα έξω.


Η επιστημονική ομάδα του Cassini. (Σεπτέμβριος 2017).

IMAGE DESCRIPTIONΤο Cassini έγινε πλέον μέρος του πλανήτη που γνώρισε με τόση ευλάβεια.

Ήταν αδιαμφισβήτητα μια από τις πιο επιτυχημένες αποστολές στο Διάστημα, που ολοκληρώθηκε με ένα θεαματικό τέλος.

Ήταν εξαιρετικό σκάφος. Έκανε ακριβώς ό,τι του ζητούσαν οι επιστήμονες, μέχρι το τέλος.

Η κληρονομιά του Cassini θα συνεχίσει να είναι χρήσιμη στην επιστημονική κοινότητα και στο μέλλον.

Επιστήμονες θα μελετούν τις εικόνες και τα δεδομένα από το διαστημόπλοιο για πολλές δεκαετίες.

Συλλέχθηκε τεράστιος όγκος πληροφοριών, που θα μεταφερθεί στις επόμενες γενιές επιστημόνων.

Οι σημερινοί επιστήμονες, απλά γρατζούνισαν την επιφάνεια σε σχέση με τα όγκο των δεδομένων, που έστειλε το διαστημόπλοιο.




ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΣΑΣ