ΤΖΙΝ

Ένας πλανήτης στα μπλε

«Λυπάμαι, που δεν σχεδίασα εγώ το τζιν».
Yves Saint Laurent


IMAGE DESCRIPTIONΤο τζιν στη δεξιά φωτογραφία είναι το παλιότερο τζιν του κόσμου. Δεν μοιάζει μ' ένα πολύ ωραίο σημερινό τζιν;

Αν βγεις στο δρόμο με αυτό το τζιν σήμερα, κανένας δεν θα καταλάβει ότι είναι 138 ετών. Εάν όμως κυκλοφορήσεις με ένα κουστούμι του 1879, όλοι θα πουν: «Σε πάρτι μασκέ πηγαίνει;».

Πόσα τζιν συναντήσατε σήμερα; Στο μετρό, στην τάξη, στο δρόμο, στο εστιατόριο, στο σινεμά ή στη δουλειά; Επτά τζιν αντιστοιχούν στον καθένα μας. Μια χώρα σαν τις Ηνωμένες Πολιτείες παράγει περίπου 450 εκατομμύρια το χρόνο. Κι εσείς σίγουρα έχετε τουλάχιστον ένα στην ντουλάπα σας.

Γεννημένο τον 19ο αιώνα, το τζιν περνάει και στη νέα χιλιετία. Κατασκευάζεται με χαμηλό κόστος σε εργοστάσια του Τρίτου Κόσμου και κυριαρχεί στις αγορές των αναπτυγμένων χωρών. Σύμβολο της βιομηχανικής επανάστασης, πριν αποτελέσει την επιτομή της παγκοσμιοποίησης, η παγκόσμια Οικονομία στηρίζεται στις πέντε τσέπες του.

Παρόλα αυτά, το τζιν έχει και πλήθος μειονεκτήματα. Χάνει το χρώμα του, φθείρεται με τη χρήση, τα μπατζάκια στραβώνουν ξεφτίζει στις ραφές και κάνει σακούλες στα γόνατα. Ενσαρκώνει όμως το σύγχρονο πνεύμα, την άνεση και την αντοχή. Παιδιά, γονείς και παππούδες, επώνυμοι ή ανώνυμοι, πλούσιοι ή φτωχοί, ισχυρoί ή αδύναμοι, όμορφοι ή άσχημοι όλοι έχετε το τζιν σας.

IMAGE DESCRIPTIONΚανένα άλλο ένδυμα δεν μπορεί να πει τόσα πολλά. Το πραγματικό ερώτημα ποιο είναι άραγε; Γιατί το τζιν; Γιατί γνωρίζει τόσο μεγάλη επιτυχία; Πότε γεννήθηκε;


Γέννηση στην Άγρια Δύση

Ας γυρίσουμε πίσω στο παρελθόν. Όλα αρχίζουν, όπως στις παλιές ταινίες ουέστερν. Βρισκόμαστε στο 1873. Εδώ και είκοσι χρόνια, η εταιρεία Levi Strauss, που ιδρύθηκε από έναν εβραίο μετανάστη βαυαρικής καταγωγής, τροφοδοτεί όλα τα μεγάλα καταστήματα της αμερικανικής Δύσης. Είναι τα καταστήματα, από που ψωνίζουν οι καουμπόιδες και οι μεταλλωρύχοι. Ο χονδρέμπορας Levi Strauss πουλάει τα πάντα. Δέρματα, τσάπες, φανάρια, κατσαρόλες, μαχαίρια, αλλά και παπούτσια. Εσώρουχα, πουκάμισα και φόρμες εργασίας φτιαγμένες από το χαρακτηριστικό μπλε ύφασμα, το denim.

Η πατέντα του μπλου τζιν (1873).Πίστευε ότι θα περνούσε όλη του τη ζωή ως χονδρέμπορας. Το 1872 όμως, πήρε ένα γράμμα από κάποιον Jacob Davis: «Αγαπητέ κύριε Levi Strauss, σήμερα μία πελάτισσά μου ήρθε στο μαγαζί μου και μου έκανε παράπονα ότι οι φόρμες εργασίας σας δεν είναι αρκετά γερές τις τσέπες, όπου ο χρυσοθήρας σύζυγός της βάζει τα εργαλεία του. Eκείνη τη στιγμή, ήμουνα έτοιμος να φτιάξω τα λουριά στα σαμάρια των αλόγων με τη βοήθεια μικρών πριτσινιών από χαλκό και αυτό μου έδωσε μια ιδέα».

Ήθελε να πατεντάρει την ιδέα του για να μην του την κλέψει κανείς. Χρειαζόταν κάποιον συνέταιρο. Έτσι, ο Levi Strauss και ο Jacob Davis ήταν oι πρώτοι, που πατεντάρισαν τα μπλου τζιν, τον Μάιο του 1873.

IMAGE DESCRIPTION

Έβαλαν πριτσίνια για να ενισχύσουν τα αδύνατα σημεία στις τσέπες. Τα γνωστά μας τζιν μόλις γεννήθηκαν. Και αυτό ήταν πολύ σημαντικό, γιατί τα φορούσαν άνθρωποι που δούλευαν σκληρά. Επειδή αυτά τα παντελόνια άντεχαν περισσότερο, εξοικονομούσαν χρήματα κι ήταν προστατευμένοι. Επρόκειτο για απίστευτη καινοτομία.

Κι όμως, ο Jacob Davis και ο Levi Strauss δεν επινόησαν μόνο τα τζιν. Είχαν άλλη μια επαναστατική ιδέα. Στο πίσω μέρος του παντελονιού, πάνω από τη μοναδική τσέπη, έραψαν ένα τετράγωνο κομμάτι δέρμα με την επωνυμία τους κι ένα σχέδιο, που θα μείνει στην ιστορία: Δύο άλογα, που τραβούν ένα τζιν. Σύλληψη πρωτοποριακή.

Οι πελάτες του Levi ήταν καουμπόιδες, εργάτες, μεταλλωρύχοι, χρυσοθήρες Οι περισσότεροι ήταν αναλφάβητοι. Όταν λοιπόν ήθελαν να αγοράσουν ένα γερό παντελόνι, μπορούσαν απλώς να πουν: «Θέλω εκείνο με τα δύο άλογα».


IMAGE DESCRIPTIONΤο παντελόνι του κάουμπόι

Εκατόν σαράντα χρόνια αργότερα, η ιδέα του παντελονιού με τα πριτσίνια κρατάει ακόμη. Σήμερα όμως, ποιος έχει ανάγκη το γερό παντελόνι του χρυσοθήρα ή του καουμπόι; Εδώ βρίσκεται το κλειδί της επιτυχίας του τζιν: Το ουέστερν. Το τζιν και ο κινηματογράφος γεννήθηκαν την ίδια εποχή και το denim είναι το ύφασμα των ηρώων. Στη xρυσή εποχή του Hollywood, το τζιν εκτός από την ύπαιθρο κυριαρχεί και στην οθόνη. Κάπως έτσι ξεκινάει ο μύθος της Άγριας Δύσης.


Αμερικάνα εργάτρια με τζιν κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.Η εξέλιξη του τζιν

Γιατί όλα τα τζιν έχουν μια μικρή τσέπη; Παλιότερα, τοποθετούσαν εκεί το ρολόι τσέπης, αργότερα έβαζαν κέρματα ή τσιγάρα. Σήμερα, κάποιοι βάζουν το εισιτήριο του λεωφορείου ή το προφυλακτικό. Το μπλου τζιν που γνωρίζουμε ακολούθησε την κοινωνική εξέλιξη και τη μορφολογία αυτών που το φορούσαν. Τον 19ο αιώνα φορούσαν τιράντες. Oι θηλιές για τη ζώνη εμφανίστηκαν το 1922. Το 1926 το εμπορικό σήμα Lee είχε κάνει την επανάσταση με το φερμουάρ. Το ζωνάκι στην πλάτη εξαφανίζεται τη δεκαετία του ΄40 και τα πριτσίνια στις πίσω τσέπες χάνονται μέσα στις ραφές. Τα δύο πριτσίνια στην τσέπη του ρολογιού θα πάρουν κι αυτά το δρόμο τους.


Το παντελόνι των νικητών του πολέμου

1941. Ο πόλεμος έχει ξεσπάσει δύο χρόνια πριν στην Ευρώπη, όταν ένα πρωί του Δεκέμβρη οι ιάπωνες βομβαρδίζουν το Pearl Harbor. Οι αμερικανοί μπαίνουν στον πόλεμο ρίχνοντας την κολοσσιαία βιομηχανία τους στη μάχη. Τα τζιν δεν ξεφεύγουν, εμπλέκονται κι αυτά στον πόλεμο. Ντύνουν τις γυναίκες, οι οποίες αντικαθιστούν στα εργοστάσια τους άντρες που βρίσκονται στο μέτωπο. Ντύνουν επίσης το αμερικανικό ναυτικό.

IMAGE DESCRIPTIONΌλες οι εταιρείες κατασκευής υφίστανται περιορισμούς στη χρήση του χαλκού και του βαμβακιού. Τέσσερα χρόνια αργότερα, δυο βόμβες τρομερής ισχύος καταστρέφουν τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Η αυτοκρατορική Ιαπωνία αφήνει το σπαθί των Σαμουράι στα πόδια των αμερικανών στρατιωτών.

Είναι οι νικητές του πολέμου και γοητεύουν τον κόσμο. Μασούν τσίχλα, καπνίζουν Lucky Strike, πίνουν Coca-Cola, οδηγούν τζιπ και φορούν τζιν.

IMAGE DESCRIPTIONΗ εικόνα του αήττητου με το σίγουρο βήμα φτάνει στο απόγειό της στη γοητευμένη Ιαπωνία. Ότι έχει σχέση με την Αμερική του ΄40 και του ΄50 το τιμούν ιδιαιτέρως. Συλλέγουν τα πάντα: Στρατιωτικές στολές, μπουφάν αεροπόρων, μπλούζες του κολεγίου, αρκουδάκια, μπότες, αθλητικά παπούτσια και, φυσικά, τα τζιν της εποχής. Πρόκειται για πραγματική λατρεία. Αφού έχασαν τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι ιάπωνες εμπνεύστηκαν από την αμερικανική νοοτροπία, τη μόδα, τον κινηματογράφο, και ό,τι προερχόταν από τις ΗΠΑ.

Οι κυνηγοί του μπλε χρυσού, του παλιού denim, οργώνουν όλο τον κόσμο αναζητώντας τα πιο σπάνια και τα πιο ακριβά κομμάτια. Οι τιμές μπορεί να φτάσουν απίστευτα ψηλά. 40.000 ευρώ για ένα Levi's του 1900, 32.000 ευρώ για ένα μπουφάν Lee της δεκαετίας του '30. Στα εξειδικευμένα καταστήματα του Τόκιο τα εμπορικά σήματα προξενούν ίλιγγο. Στην Levi's, σε ειδικό χώρο φυλάσσεται το ακριβότερο vintage τζιν του κόσμου, που κοστίζει 150.000 δολάρια. Υπάρχουν πολλοί μανιώδεις συλλέκτες τζινς.


Η γοητεία του τζιν

Το ύφασμα του τζιν ασκεί μία ανεξήγητη γοητεία. Μυστήρια και μύθοι περιβάλλουν το άφθαρτο πανί. Κάτι ιδιαίτερα γοητευτικό κρύβεται στα βάθη του μπλε υφάσματος.

Έχουν πει τα πάντα για το denim. Οι μύθοι και οι ιστορικές προσεγγίσεις έχουν εξαπλωθεί παντού και είναι δύσκολο να ανασκευασθούν. Στην πραγματικότητα, είναι ένα πανί που χρησιμοποιήθηκε από πολύ παλιά για την κατασκευή όχι ιδιαίτερα κομψών ενδυμάτων, αλλά ρούχων για τους φτωχούς.

Το denim είναι ένα πανί που κατασκευάζεται εύκολα. Αποτελείται από δύο βαμβακερά νήματα. Ένα λευκό που είναι το υφάδι και το μπλε που τυλίγεται γύρω του. Σήμερα, το καλύτερο denim κατασκευάζεται στην Ιαπωνία.


Το DNA του denim:
Πρόκειται για οργανικό βαμβάκι που έχει γίνει νήμα, βαμμένο με φυσικό λουλάκι.
Στην Ευρώπη το denim ήταν γνωστό από τον 18ο αιώνα.

Το γιαπωνέζικο denim υφαίνεται από μηχανές του ΄30 ή του ΄40. Όταν οι αμερικανοί κατασκευαστές πέρασαν στη μαζική παραγωγή, οι προμηθευτές τους δεν μπορούσαν να χρησιμοποιούν αργαλειούς που ήταν αργοί. Οι ιάπωνες αγόρασαν ξανά ή αντέγραψαν εκείνες τις μηχανές. Τέτοιες μηχανές δεν υπάρχουν πλέον στην Αμερική. Χρησιμοποιούνται μόνο στην Ιαπωνία, για την κατασκευή ιδιαίτερων υφασμάτων.

IMAGE DESCRIPTIONΆλλοτε, το τζιν στις ΗΠΑ ήταν ρούχο δουλειάς. Έφτασε στην Ιαπωνία ως τμήμα της αμερικανικής κουλτούρας. Αργότερα, οι ιάπωνες σκέφτηκαν να αποτελέσει τμήμα της καθημερινότητας. Τότε, το τζιν έγινε πολύτιμο, κάτι σαν θησαυρός.


Νιάτα, ομορφιά, πάθος

Ραμμένο από ύφασμα μυθικό, το τζιν μας κάνει να αισθανόμαστε πάντα νέοι. Νέοι και επαναστάτες.

Δεκαετία του ΄50: Η ανεμελιά της κοινωνικής και οικονομικής άνθησης. Το αμερικανικό μοντέλο κυριαρχεί σε ολόκληρο τον κόσμο.

Στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, το τζιν γίνεται ογδόντα ετών. Είναι έφηβος ακόμα. Για άλλη μία φορά θα ενσαρκώσει ένα μύθο, που μόλις γεννιέται.

Πίσω όμως από τα λαμπερά φώτα του Hollywood ελλοχεύει η δυσφορία. Μια ολόκληρη γενιά καταρρίπτει τα πρότυπα. Διαλαλεί την αντίδρασή της, καθώς και την επιθυμία της να ζήσει κάθε στιγμή. James Dean, Marlon Brando, και Elvis Presley κυριαρχούν στη μεγάλη οθόνη, στα ραδιόφωνα και στα πικάπ. Ενσαρκώνουν την επανάσταση, την ομορφιά, το πάθος, τα νιάτα. Φορούν denim, φορούν τζιν.

Υπάρχει κάτι στον τρόπο που φορούν το τζιν. Η εμφάνιση συνδέεται με τη σεξουαλικότητα. Πολύ σύντομα, όλα τα είδωλα, όπως ο Buddy Holly, ο Eddie Cohran κ.λπ. οικειοποιούνται το τζιν.


Δεν διακρίνεται η μάρκα στο τζιν που φοράει ο James Dean στην ταινία «Επαναστάτης χωρίς αιτία».
Η ευδιάκριτη κόκκινη ετικέτα.

Η μικρή κόκκινη ετικέτα

Στην ταινία «Επαναστάτης χωρίς αιτία», ο James Dean δεν φοράει Levi's τζιν, όπως νομίζουν όλοι. Είναι αστείο, του έδωσαν κάποια άλλη μάρκα. Γνωρίζουμε ότι φορούσε Levi's στην προσωπική του ζωή.

Η αλήθεια είναι ότι από μακριά δεν ξεχωρίζει η μία μάρκα από την άλλη. Από απόσταση, όλοι φορούν σκούρο μπλε denim κι έχουν ένα κομμάτι δέρμα στη ζώνη. Έτσι, ο διευθυντής πωλήσεων παρουσίασε μία νέα ιδέα. Να προσθέσει μια μικρή κόκκινη ετικέτα στη δεξιά πίσω τσέπη με την επωνυμία κεντημένη με λευκή κλωστή. Από απόσταση, στο ροντέο ή στον κινηματογράφο, θα φαίνεται αμέσως ποιος φοράει το αυθεντικό Levi's.

IMAGE DESCRIPTIONΗ μικρή αυτή κόκκινη ετικέτα, το σήμα κατατεθέν, θα βρεθεί στο επίκεντρο ανελέητων εμπορικών συγκρούσεων, όπως αυτή εναντίον των ιαπωνικών εταιρειών, που ειδικεύονται στις απομιμήσεις υψηλής κλίμακας.


Σύμβολο αρρενωπότητας

Ελάχιστη σημασία έχουν βέβαια αυτοί οι εμπορικοί ή διαφημιστικοί πόλεμοι. Το τζιν βρίσκεται πάνω απ' όλα αυτά. Από τον Elvis στον Clint, περνώντας από τον John Wayne ή τον Steve McQueen, το τζιν παραμένει το σύμβολο του άνδρα, χαρακτηριστική ένδειξη αρρενωπότητας.


IMAGE DESCRIPTIONΣύμβολο της χειραφετημένης γυναίκας

Υπάρχει όμως, ένα τρωτό σημείο σε αυτή την ανάλυση: Και οι γυναίκες φορούν τζιν!

Οι γυναίκες απέκτησαν την ελευθερία να κουνούν τα πόδια τους όπως θέλουν. Το τζιν είναι ένα ρούχο που τους ταιριάζει. Είναι μοντέρνο, κατάλληλο για τη γυναίκα.

Τα γυναικεία τζιν για μεγάλο διάστημα διέφεραν από τα ανδρικά. Είχαν το κούμπωμα στο πλάι.

Οι νεαρές χειραφετημένες γυναίκες της δεκαετίας του ΄60 θα διεκδικήσουν και θα αποκτήσουν το δικαίωμα να φορούν τζιν unisex με το κούμπωμα μπροστά. Νίκη καθοριστικής σημασίας για τις φεμινίστριες.

Το τζιν βοήθησε τις γυναίκες να αλλάξουν στάση. Βάζουν τα χέρια πίσω, κάθονται με ανοιχτά τα πόδια, προτάσσουν το στήθος και φυσικά το σώμα, ακόμα κι αν είναι ντυμένες σαν άνδρες. Αυτό το ακαθόριστο σχετικά με το φύλο, γίνεται ιδιαίτερα αισθησιακό κι έτσι το τζιν συνδυάστηκε με τη νέα θέση της γυναίκας.


Sixties

Παρατηρώντας το τζιν, καταδυόμαστε σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο της ιστορίας. Στη δεκαετία του ΄60 και του ΄70 για παράδειγμα, κάνει την εμφάνισή της η καμπάνα, ένα κόψιμο που ξεχώριζε. Πολλές πολλές φορές καλύπτεται με λουλούδια, κεντήματα, πέρλες, σιρίτια κι όταν το απαιτεί η εποχή και με σλόγκαν.

Στα sixties όμως, κυριαρχεί η αγάπη για τα πάντα, καθώς και τα λουλούδια στα μαλλιά. Με τα λουλούδια αντιτάσσονται στα όπλα. Ο πόλεμος του Βιετνάμ κυριαρχεί στις τηλεοράσεις όλου του κόσμου και η Αμερική των καουμπόις δεν έχει το ρόλο του καλού. Οι ήρωες του ΄45, οι στρατιώτες με τα παιδικά πρόσωπα στον Ειρηνικό ή στη Νορμανδία, ρίχτηκαν σε μία σύγκρουση, που τους ξεπερνά και τους ισοπεδώνει. Αυτή τη φορά είναι η κακοί.

Το σύνθημα «Κάντε έρωτα, όχι πόλεμο» κυριαρχεί στους δρόμους και στις παραλίες. Απαγορεύονται οι απαγορεύσεις. Και θα μπορούσαμε να προσθέσουμε και το σύνθημα: «τζιν για όλους», αλλά δεν θα χρειαστεί, γιατί ισχύει ήδη.


Τζινς στο Woodstock.
Τζινς στο Μάη του ΄68.

Οι χίπις στο Woodstock και οι αριστεριστές του Μάη του ΄68 φορούν όλοι την ίδια στολή, ένα τζιν. Είναι το ρούχο, που έχει φορεθεί περισσότερο σε όλο τον κόσμο. Συνδυάζεται με τις λέξεις: Ελευθερία χειραφέτηση. Ανεξαρτήτως φύλου, ενσαρκώνει την ελευθερία. Στα τέλη της δεκαετίας του ΄70, το παλιό ρούχο της δουλειάς γίνεται ένδυμα της πολιτικής. Εκφράζει αξίες, ιδέες, μια φιλοσοφία. Το να φοράς τζιν εκείνη την εποχή ήταν πολιτική πράξη.


Για κάποιους το τζιν αποτελεί έκφραση της διεκδίκησης της ταυτότητάς τους,
μια σεξουαλική επιβεβαίωση.
Τα χαμηλοκάβαλα τζιν σε άνδρα δεν ήταν μόνο κάτι καινούργιο,
αλλά το εξέλαβαν κυρίως ως πραγματική πρόκληση.

Τζιν και μουσική

Ο κόσμος μπορεί να πει ότι αποτελεί στερεότυπο, αλλά αν τους κοιτάξετε, τον τρόπο που ντύνονται, το γεγονός ότι δείχνουν σαν ομοφυλόφιλοι, τρελαίνονται όταν κάποιος τους αποκαλεί έτσι. Επειδή ντύνονται έτσι, με τα παντελόνια να κρέμονται, βλέπεις το εσώρουχό τους, το φορούν ειδικά για να φαίνεται. Θα γίνεις έξαλλος αν τέτοιος τύπος περπατά πίσω σου και προσπαθήσει να σε αγγίξει.
Potency, The King Of Rap, για τα baggy jeans.


Potency, The King Of Rap με baggy jeans.
Τα baggy jeans έχουν κληρονομήσει το κόψιμο τους από τις υπερμεγέθεις denim στολές των κρατουμένων. Συνηθισμένοι πίσω από τα κάγκελα να φορούν τεράστια τέτοια παντελόνια, οι παλιοί κρατούμενοι
συνέχισαν το ίδιο κι όταν ήταν ελεύθεροι.

Προφανώς, τα κολλητά τζιν δεν δημιουργούν την ίδια εντύπωση. Φορεμένα κολλητά παραπέμπουν σε μία άλλη φυλή της μουσικής, που κι αυτή έχει επηρεαστεί από την εμφάνιση των ειδώλων.

Το τζιν είναι το κοστούμι που βγαίνουν στη σκηνή ή το έμβλημα ενός μουσικού κινήματος. Πολλές φορές γίνεται το ίδιο φορέας της μουσικής.

Η μουσική και το τζιν είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Οι εποχές και οι μόδες αλλάζουν, αλλά το τζιν παραμένει διαχρονικό. Φόδρα του rockabilly χρησιμοποιημένο denim της folk, πατούσες ελέφαντα της pop, αφροχρώματα της reggae, ξεσκισμένα των punk, τεράστια της rap φθαρμένα της grunge. Κανένα μουσικό είδος δεν κατάφερε να το ξεπεράσει. Tο τζιν ενσαρκώνει τη μουσική, τη μουσική που αγαπάμε.


Elvis Presley.
John Lennon.
Ramones.
Alice in Chains.

IMAGE DESCRIPTIONΤζιν και σύγχρονη τέχνη

Το τζιν έχει γίνει αναντικατάστατο. Γνωρίζει πλέον την καταξίωση, δίνει το παρών στη σύγχρονη τέχνη. Μπορεί να παίζει με κώδικες και κανόνες. Εκθέτει και εκτίθεται.

Ο Andy Warhol σφετερίζεται κώδικες και σύμβολα. Tοποθετεί ένα φωτεινό φερμουάρ σε ένα τζιν θήκης δίσκων. Προκαλεί σκάνδαλο και γίνεται μυθικό.

IMAGE DESCRIPTION

Οι μεγαλύτεροι καλλιτέχνες φορούν τζιν. Ο Pollock φορά μόνο μαύρο denim. Ο Peter Blake, ένας από τους δημιουργούς της pop art, το έχει βάλει σε όλους τους πίνακές του. Στην αυτοπροσωπογραφία του (βλ. δεξιά) εμφανίζεται ντυμένος με τζιν από την κορυφή ως τα νύχια. Διαλαλεί παντού ότι το τζιν είναι η στολή της νιότης.

Αργότερα, άλλος καλλιτέχνης το βάφει ολόκληρο ή άλλος χρησιμοποιεί τα φθαρμένα τζιν ως βάση για τους πίνακές του κάνοντας το denim τον κατεξοχήν καμβά του.


Τζιν και κόμικς

O Lucky Luke κι άλλοι πρωταγωνιστές των κινουμένων σχεδίων φορούν τζιν. Ο Robert Crumb, ο πατριάρχης της αντικουλτούρας, ντύνει τα περίφημα κορίτσια του με τα χαρακτηριστικά οπίσθια, με denim. Ακόμα κι ένας αστέρας γνωστός σε όλο τον κόσμο, ο Τεντέν, πετάει το περίφημο παντελόνι του γκολφ και φορά καφέ τζιν στην τελευταία του περιπέτεια.

Το τζιν δεν είναι πλέον μόνο μπλε. Είναι και λευκό, κόκκινο, κίτρινο, πράσινο και πορτοκαλί. Είναι πολύχρωμο, έχει όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου.

IMAGE DESCRIPTION

Τέχνη, κινούμενα σχέδια, γραφιστικά, όλα αναμειγνύονται και το τζιν ανακατεύεται σε όλα.

Στα τέλη της δεκαετίας του ΄80, το τζιν δεν είναι πλέον πολιτικό ένδυμα. Έχει γίνει το υπ’ αριθμόν ένα ρούχο στον πλανήτη, αντικείμενο παγκόσμιας κατανάλωσης. Μουσική, τέχνη, μόδα, κινηματογράφος, σεξουαλικότητα, πολιτική, μύθος του ήρωα, η απελευθέρωση της γυναίκας: Τίποτα δεν δίνει την πλήρη εικόνα του τζιν.

Υπάρχει κάτι, που θα μας βρει όλους σύμφωνους. Το τζιν έχει ένα μοναδικό χαρακτηριστικό: Όσο παλιώνει, τόσο πιο όμορφο γίνεται. Οι ρυτίδες μας προκαλούν τρόμο.Οι δικές του μας γοητεύουν.


Μανία για παλαίωση

Μέχρι τη δεκαετία του ΄80, τα τζινς ήταν ακατέργαστα σε ένα σκούρο μπλε, τόσο σκληρό, που ήταν δύσκολο να περπατήσεις, να σταυρώσεις τα πόδια. Ήθελε μήνες για να σπάσει, να πάρει τις γραμμές του σώματος.

IMAGE DESCRIPTIONΟι καθαρολόγοι υποστηρίζουν ότι η μόνη μέθοδος για να έχουμε το καλύτερο ξάσπρισμα είναι τουλάχιστον έξι μήνες πριν το πρώτο πλύσιμο. Υπάρχουν ολόκληρα forums στο διαδίκτυο, τα οποία ασχολούνται με αυτόν τον κανόνα, αλλά και με την αμφισβήτηση του.

Ο αποχρωματισμός του ακατέργαστου τζιν είναι πολύ ωραίος, μα ιδιαίτερα χρονοβόρος. Ο κόσμος πηγαίνει όλο και πιο γρήγορα και δεν έχει σχεδόν καθόλου χρόνο. Ανακαλύπτουμε λύσεις για τα πάντα. Αγοράζουμε φαγητά, που έχουν ήδη μαγειρευτεί από άλλους, μας φυλάνε άλλοι τα χρήματά μας, εκπαιδεύουν άλλοι τα παιδιά μας και φροντίζουν άλλοι να δείχνουν χρησιμοποιημένα τα τζιν μας.

Εργοστάσια υψηλής τεχνολογίας, ελαφρόπετρα, υπερμαγγανικό άλας του καλίου, παλαίωση με χημικά, διάφορα ένζυμα, τρίψιμο στο χέρι με γυαλόχαρτο, τα πάντα χρησιοποιούνται για να κάνουν το τζιν να φαίνεται χρησιμοποιημένο. Το μεγάλο πρόβλημα είναι η προπαρασκευή. Η κατασκευή μπορεί να γίνει στην Κίνα, η προπαρασκευή στο Μπαγκλαντές ή στο Πακιστάν. Το μεγάλο ζήτημα είναι να γίνουν τα πλυσίματα που είναι στο πνεύμα του αυθεντικού τζιν.

Άλλες εταιρείες αγοράζουν χρησιμοποιημένα τζινς, τα πλένουν με συγκεκριμένο τρόπο, βάζουν τιμές και τα πουλάνε. Μπορείτε ν’ αγοράσετε χρησιμοποιημένο τζιν, που δεν θα μοιάζει με κάποιο άλλο, γιατί έχει φορεθεί από διαφορετικό άνθρωπο.

Η μεγάλη ζήτηση για απόπλυση, καθιστά τη βιομηχανία του τζιν μεγάλη καταναλώτρια νερού. Κάποιες εταιρείες αναζητούν διεξόδους σε άλλες τεχνικές για την παλαίωση των τζινς, για να αποφύγουν τη σπατάλη και τη μόλυνση.

Είναι αρκετά αστείο αυτό το ύφασμα να υφίσταται τόσους πειραματισμούς, τόση κακομεταχείριση, να το χτυπούν με πέτρες, να το σκίζουν. Ποτέ στην ιστορία ένα ύφασμα δεν έχει υποστεί τόσα πολλά, για να το κάνουν πιο... όμορφο.


Tα τζινς είναι ο λόγος, που πολλά ποτάμια στον Τρίτο Κόσμο βάφονται ─κυριολεκτικά─ μπλε.
Μετά το πετρέλαιο, η βιομηχανία της μόδας είναι ο μεγαλύτερος ρυπαντής στον κόσμο.
(Δείτε την ταινία των David McIlvride και Roger Williams: «River Blue»).

IMAGE DESCRIPTIONΤο μέλλον του τζιν

Στον κόσμο της εικονικής πραγματικότητας, όπου δεν υπάρχει χρόνος για τίποτα, που λατρεύει τα νιάτα και την ταχύτητα, ποια θα είναι η θέση ενός υπεραιωνόβιου; Το τζιν πάντα κατάφερνε να προσαρμοστεί. Το μπλε ύφασμα έχει πάρει ήδη θέση στον μεγάλο παγκόσμιο ιστό. Στο γαλλικό ebay για παράδειγμα, πωλείται ένα τζιν κάθε δύο δευτερόλεπτα, δηλαδή 15.768.000 τζινς το χρόνο. Κι αυτό, μόνο στη Γαλλία.

Το 2001 πουλήθηκε το ακριβότερο τζιν στον κόσμο στο ebay. Οι κυνηγοί του τζιν πήγαν στη Levi’s για να το εκτιμήσουν. Το παντελόνι ταυτοποιήθηκε. Ήταν του 1879. Πωλήθηκε 46.532 δολάρια. Ο ράφτης της Αριζόνας εκείνη την εποχή το είχε πουλήσει μόλις 99 λεπτά.


Γιατί το τζιν;

Τελικά, δεν υπάρχει εξήγηση. Ο καθένας θα καταθέσει την άποψή του, όπως και ο καθένας έχει το αγαπημένο του τζιν. Το ίδιο για όλο τον κόσμο και ταυτόχρονα εντελώς διαφορετικό. Δεν θα ξεμπερδέψουμε με αυτή την υπόθεση μυστηρίου.

Το μυστικό του τζιν, μάλλον κρύβεται στο μικρό τσεπάκι, αυτό που δεν υπάρχει σε άλλο παντελόνι, την τσέπη του ρολογιού. Ο καθένας βάζει ό,τι θέλει εκεί. Εγώ, βάζω... την πένα για την κιθάρα μου.




Σημείωση:
Δείτε την ταινία του Thierry Aguila,
παραγωγής ARTE France: «Jeans, une planète en bleu»,
στην οποία έχει βασιστεί το παραπάνω άρθρο.