ΣΤΟΝ ΙΣΤΟ
ΤΗΣ ΒΡΕΤΑΝΙΚΗΣ ΑΡΑΧΝΗΣ

Υπεράκτιες, καταπιστεύματα
και φορολογικοί παράδεισοι
μιας μυστικής και διεφθαρμένης
οικονομικής αυτοκρατορίας


• Στη δύση της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, τραπεζίτες, δικηγόροι και λογιστές από το Σίτι του Λονδίνου δημιουργούν έναν ιστό από παράκτιες μυστικές δικαιοδοσίες, συγκεντρώνουν πλούτο απ’ όλο τον κόσμο και τον διοχετεύουν στο Λονδίνο.

• Σήμερα, ο μισός παράκτιος πλούτος του κόσμου μπορεί να βρίσκεται κρυμμένος σε βρετανικές παράκτιες δικαιοδοσίες καθιστώντας τη Βρετανία πρωταγωνίστρια στον κόσμο της διεθνούς οικονομίας.

• Πώς έγινε αυτό και τι αντίκτυπο έχει στον πλανήτη σήμερα;

• Πώς στον κόσμο της διεθνούς οικονομίας επικράτησαν η διαφθορά κι η μυστικότητα αντί για τον έλεγχο και τη διαφάνεια;



IMAGE DESCRIPTIONΗ Βρετανική Αυτοκρατορία ήταν η μεγαλύτερη αυτοκρατορία που γνώρισε ποτέ ο κόσμος. Για πάνω από τριακόσια χρόνια κυριαρχούσε, τα στρατεύματά της κατακτούσαν κι οι τραπεζίτες της διακήρυτταν τη δύναμη του νομίσματός της.

Αλλά μια μέρα άρχισαν όλα να διαλύονται. Το ένα μετά το άλλο τα κράτη διακήρυτταν την ανεξαρτησία τους και καμία δύναμη δεν μπορούσε να ανατρέψει την κατάσταση. Καθώς η βρετανική ελίτ έβλεπε τον πλούτο, τα προνόμια και την αυτοκρατορία να διαλύονται, άρχισαν να αναζητούν νέο ρόλο στον κόσμο που άλλαζε και τον βρήκαν στον τομέα της οικονομίας.

Στο άρθρο αυτό θα δούμε πώς η Βρετανία μετατράπηκε από αποικιοκρατική δύναμη σε σύγχρονη οικονομική δύναμη και πώς αυτή η αλλαγή διαμόρφωσε τον κόσμο, στον οποίο ζούμε.




Τις μέρες της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, το Σίτι ήταν το μεγαλύτερο οικονομικό κέντρο του κόσμου.

Το Σίτι του Λονδίνου ήταν το οικονομικό κέντρο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας.

Οι ιστορικοί Κέιν και Χόπκινς το αποκαλούσαν κυβερνήτη της αυτοκρατορικής μηχανής.

Οι χώρες της αυτοκρατορίας χρησιμοποιούσαν στερλίνες και το Σίτι του Λονδίνου ήταν ο χρηματοδότης μέσα στη ζώνη της στερλίνας, αλλά κι έξω από αυτή.

Νίκολας Σάκσον, συγγραφέας, δημοσιογράφος.


Η πτώση της Βρετανικής Αυτοκρατορίας έφερε μαζί της και την πτώση του Σίτι του Λονδίνου κι απειλήθηκαν τα εμπορικά συμφέροντά της σ' όλο τον κόσμο.

Το 1956 η Αίγυπτος εθνικοποίησε τη διώρυγα του Σουέζ. Οι ΗΠΑ ήταν αντίθετες με την εισβολή στην Αίγυπτο της Βρετανίας και της Γαλλίας που ακολούθησε και πίεσαν τις χώρες να αποσύρουν τα στρατεύματά τους. Η Βρετανία ταπεινώθηκε. Η κρίση του Σουέζ σηματοδότησε το τέλος της Βρετανίας ως υπερδύναμης.

Ακολουθώντας την κρίση έπεσε η στερλίνα, η λίρα της Αγγλίας. Κάποιοι υποψιάστηκαν ότι οι ΗΠΑ ενθάρρυναν αυτή την πτώση.

Καθώς χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι απέσυραν τα χρήματά τους από τη Βρετανία, η αξία της λίρας μειώθηκε. Για να προστατευτεί η λίρα, η Βρετανία περιόρισε τα δάνεια προς το εξωτερικό.

Δεν μπορούσαν να επενδύσουν στο εξωτερικό κι άρα δεν ήταν χαρούμενοι. Δεν ξέρουμε ακριβώς το πλαίσιο, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι οι τράπεζες ή οι εκπρόσωποί τους έκαναν μία παρουσίαση στην Τράπεζα της Αγγλίας, που επίσης διοικούνταν από εκπροσώπους της τραπεζικής βιομηχανίας. Φαίνεται ότι συμφώνησαν, αλλά ποτέ εγγράφως.

Αν οι τράπεζες μεσολαβήσουν μεταξύ δύο από το εξωτερικό σε ξένο νόμισμα, σ' εκείνη την περίπτωση σε δολάριο, η συγκεκριμένη συμφωνία δεν θα θεωρηθεί από την Τράπεζα της Αγγλίας ότι ανήκει στη δικαιοδοσία της.

Ρόνεν Πάλαν, καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής, πανεπιστήμιο Σίτι του Λονδίνου.


Οι τράπεζες δημιούργησαν αγορά για δολάρια στην Ευρώπη που ονομάστηκε Λονδρέζικη Αγορά του Ευρωδολαρίου. Για να διαχωρίσουν τις ευρωπαϊκές από τις εγχώριες δραστηριότητες οι τράπεζες διατηρούσαν δύο ομάδες λογαριασμών.

Η Τράπεζα της Αγγλίας, η ρυθμιστική αρχή στο Ηνωμένο Βασίλειο, διακήρυττε ότι οι λογαριασμοί της Ευρωαγοράς δεν ήταν στο Λονδίνο αλλά αλλού κι άρα δεν είχε καμία ευθύνη να τους ελέγχει.

Παρείχε ένα νομικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο παριστάνεις ότι υπάρχει δραστηριότητα. Η σημασία του είναι ότι παριστάνεις ότι δεν υπάρχει μέσα στην οικονομία που πραγματικά υπάρχει.

Παίρνεις τη δραστηριότητα από ένα μέρος όπου ελέγχεται και φορολογείται και παριστάνεις ότι συμβαίνει αλλού. Το πού δεν έχει σημασία, είναι αλλού.

Άλεξ Κόμπαμ, σκηνοθέτης "Tax Justice Network".


IMAGE DESCRIPTIONΌταν οι αμερικανικές τράπεζες συνειδητοποίησαν ότι το Λονδίνο πρόσφερε τη δυνατότητα αποφυγής ελέγχων από τις ΗΠΑ, μετέφεραν τις διεθνείς συναλλαγές τους στην πόλη.

Το Σίτι του Λονδίνου, το οικονομικό κέντρο του Λονδίνου, είναι ένα περίεργο μέρος. Θεωρείται μία πόλη μέσα στην πόλη, ένα κράτος εν κράτει. Διοικείται από έναν οργανισμό, που ονομάζεται Εταιρεία του Σίτι του Λονδίνου. Είναι μια ιδιωτική εταιρεία που λειτουργεί ως τοπικό συμβούλιο με ιδιωτική αστυνομία και ιδιωτικά δικαστήρια.

Όσοι δεν είσαστε από το Ηνωμένο Βασίλειο κι ακόμη και κάποιοι που είσαστε, μπορεί να μην γνωρίζετε πόσο περίεργο είναι το μικρό Σίτι του Λονδίνου μέσα στο μεγάλο Λονδίνο.

Το Σίτι του Λονδίνου είναι μία ξεχωριστή οντότητα και έχει τη δική του κεφαλή, το Λόρδο Δήμαρχο, που δεν έχει σχέση με το δήμαρχο που διοικεί το υπόλοιπο Λονδίνο. Το Σίτι εξαιρείται από διάφορους νόμους που ισχύουν για την υπόλοιπη Βρετανία. Το πολιτικό του σύστημα έχει τις ρίζες του στο Μεσαίωνα. Το εκλογικό σώμα δεν αποτελείται από κατοίκους, αλλά από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις που λειτουργούν μέσα στο Σίτι. Ο Λόρδος δήμαρχος εκλέγεται από την ηγεσία των συντεχνιών. Έχουν αντιπρόσωπο στη Βουλή των Κοινοτήτων
κι είναι ο μοναδικός που δεν έχει εκλεγεί σ' αυτή τη θέση. Ο ρόλος του είναι να δίνει αναφορά στην Εταιρεία και να υπερασπίζεται τα συμφέροντα του Σίτι στη Βουλή.

Η Εταιρεία του Σίτι του Λονδίνου είναι ένα εξαιρετικά μοναδικό κι ενδιαφέρον φαινόμενο, που θα έπρεπε να είχε γοητεύσει πολλούς πολιτικούς επιστήμονες, επιστήμονες πολιτικής οικονομίας, και ορθόδοξους οικονομολόγους. Αλλά δεν ξέρω κανέναν να έχει μελετήσει συστηματικά την Εταιρεία του Σίτι του Λονδίνου και την επιρροή της στην πολιτική ή την οικονομική πολιτική. Μπορούμε μόνο να εικάσουμε ότι η Εταιρεία του Λονδίνου είναι εξαιρετικά ισχυρή και με τον έναν ή τον άλλον τρόπο διαμορφώνει τη βρετανική πολιτική, ειδικά στις οικονομικές της μεθόδους.


IMAGE DESCRIPTIONΞανά και ξανά βλέπουμε ότι σε αυτή τη χώρα υπάρχει μία δύναμη που κατέχει έδρα στο Westminster, το Σίτι του Λονδίνου, ένας όρος για μια συλλογή οικονομικών συμφερόντων που έχει επιβληθεί στην κυβέρνηση μιας χώρας.

Όσοι ελέγχουν το χρήμα μπορούν να επιδιώξουν μία πολιτική στο εσωτερικό κι εξωτερικό, αντίθετη με αυτή που έχει αποφασίσει ο λαός.

Κλέμεντ Άτλι, πρωθυπουργός μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.


Από τη δεκαετία του '60 και μετά, οργανισμοί στο Σίτι άρχισαν να αναπτύσσουν παράκτια παρακλάδια σε παλιά εδάφη της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Στόχος τους να δημιουργήσουν παράκτια κέντρα με αυστηρή νομοθεσία περί απορρήτου, για να συγκεντρώσουν κεφάλαια απ' όλο τον κόσμο.

Το απόρρητο του ελβετικού τραπεζικού συστήματος είναι η πιο φημισμένη. Τοποθετείς τα λεφτά σου σε ελβετική τράπεζα και υπόσχονται να μην το πουν σε κανέναν. Ένα άλλο είδος απορρήτου, και μάλιστα πολύ βρετανικού είναι τα καταπιστεύματα, που αποτελούν έναν πονηρό, σύνθετο και ύπουλο μηχανισμό.

Τα καταπιστεύματα, σύμφωνα με το μύθο, γεννήθηκαν την εποχή των Σταυροφοριών, που οι ιππότες έφευγαν να πολεμήσουν σε ξένους τόπους κι άφηναν τις περιουσίες τους σ' έμπιστους επιστάτες. Τα καταπιστεύματα παίζουν με την έννοια της ιδιοκτησίας. Η ιδιοκτησία δεν είναι κάτι απλό. Έτσι ο κληροδότης, σ' αυτή την περίπτωση ο ιππότης, παρέδιδε την περιουσία σε κάποιον που σήμερα θα λέγαμε εντολοδόχο κι είναι συχνά δικηγόρος. Νομικά, δεν έχεις σχέση μ΄ αυτή την περιουσία, δεν είναι δική σου, υπάρχει ένας τοίχος. Δεν μπορείς να φορολογηθείς και κανείς δεν μπορεί να ανακαλύψει τη σχέση σου μ΄ αυτή την περιουσία.

Στις βρετανικές παράκτιες δικαιοδοσίες δεν υπάρχουν προϋποθέσεις για να γίνει κάποιος εντολοδόχος. Οποιοσδήποτε μπορεί να έχει καταπίστευμα ή να γίνει εντολοδόχος. Δεν υπάρχει αρχείο καταπιστευμάτων. Δεν αποδεικνύει τίποτα ότι δημιουργήθηκε καταπίστευμα. Οι μόνοι που γνωρίζουν γι' αυτή τη συμφωνία είναι ο εντολοδόχος και ο κληροδότης. Δεν έχεις καμία υποχρέωση να το δηλώσεις. Δεν υπάρχει οικονομική υποχρέωση να δηλωθεί ένα καταπίστευμα. Δεν χρειάζεται να γίνονται ετήσιες δηλώσεις. Έτσι τα καταπιστεύματα συμφέρουν κι είναι αόρατα. Οι οικονομολόγος Τζον Κρίστενσεν ήταν σύμβουλος απορρήτου στην περιφέρεια του Τζέρσεϊ για μια δεκαετία:


Δεν μιλάμε για μερικά εκατομμύρια. Μιλάμε για τρισεκατομμύρια. Κεφάλαια τρισεκατομμυρίων δολαρίων, που δεν φαίνεται ν' ανήκουν σε κάποιον. Για φορολογικούς και άλλους λόγους δεν ανήκουν σε κανέναν. Όλα. Έργα τέχνης, ράβδοι χρυσού, άλογα αγώνων, αυτοκίνητα, ακίνητα.

Εκτός από χρήματα σε αυτά τα καταπιστεύματα υπάρχουν και υλικά αγαθά που δεν ανήκουν σε κανέναν.

Σκεφτείτε το καλά, επειδή μιλάμε για 50 τρισεκατομμύρια δολάρια, πού κρύβονται πίσω από αυτά τα όργανα.


Το καταπίστευμα είναι στην καρδιά του βρετανικού μοντέλου τραπεζικού απορρήτου. Δεν ακολουθούν το μοντέλο της Ελβετίας. Οι βρετανοί επιθυμούν μεγαλύτερο μερίδιο στις αγορές.

Τα καταπιστεύματα είναι το θεμέλιο του αγγλοσαξονικού απορρήτου και αποτελούν τη βάση όπου δημιουργούνται συνθέτες παράκτιες δομές. Κάθε καθεστώς απορρήτου προσφέρει συγκεκριμένες υπηρεσίες από καταπιστεύματα σε εταιρείες-κελύφη σε μυστικούς τραπεζικούς λογαριασμούς και οικονομικούς διευθυντές. Ο συνδυασμός των υπηρεσιών αυτών σε σύνθετες δομές που απλώνονται σε διάφορες περιοχές δικαιοδοσίας βοηθάει στη δημιουργία δομών απορρήτου, στις οποίες είναι σχεδόν αδύνατον να παρεισφρήσει κανείς.

Τα ξέρουμε όλα σήμερα λόγω των Εγγράφων του Παναμά. Το έχουμε δει και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι' αυτό.

Και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, επειδή αυτό το σύστημα προστατεύει τους λίγους που επωφελούνται. Ποσοστιαία είναι ελάχιστοι, αλλά είναι πολύ ισχυροί.

Σύμφωνα με την επιτροπή για τα Έγγραφα του Παναμά στην οποία συμμετέχω, το μοναδικό πράγμα που μπορεί να το αλλάξει αυτό είναι ένα δημόσιο, προσβάσιμο αρχείο της κυριότητας καταπιστευμάτων κι όλων των εταιρειών. Είναι εύκολο.

Εύα Τζόλι Μεπ, Αντιπρόερδος Επιτροπής “Panama Papers”, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.


Τα Έγγραφα του Παναμά είναι ένα σύνολο διαρροών από την παράκτια δικηγορική εταιρεία Μοζάκ Φονσέκα. Πρόκειται για την τέταρτη μεγαλύτερη παράκτια δικηγορική εταιρεία. Οι άλλες εννέα από τις δέκα μεγαλύτερες παράκτιες εταιρείες βρίσκονται σε περιοχές βρετανικής δικαιοδοσίας. Όταν οι χώρες παραπονούνται στη Βρετανία για τους φορολογικούς παραδείσους της, η Βρετανία ισχυρίζεται ότι τα μέρη αυτά είναι ανεξάρτητα και δεν μπορεί να κάνει κάτι.

Ακούμε συνέχεια από επίσημους στο Βερολίνο, το Παρίσι, την Ουάσιγκτον και άλλες χώρες ότι η βρετανική κυβέρνηση τους λέει: "Ναι, ξέρουν τι συμβαίνει στο Τζέρσεϊ και το θεωρούν ατυχές, αλλά δεν μπορούν να παρέμβουν". Αυτό είναι κατάφωρο ψέμα. Έχουν τη δύναμη να παρέμβουν, αλλά δεν το κάνουν. Η Βρετανία παίζει ένα παιχνίδι στο οποίο παριστάνει οπότε τους βολεύει ότι τα μέρη αυτά είναι ανεξάρτητα. Στο τέλος της μέρας, η Βρετανία διορίζει τον κυβερνήτη, πολλά ανώτερα στελέχη, είναι υπεύθυνοι για την εξωτερική πολιτική και την άμυνα και μπορούν να ασκήσουν βέτο στη νομοθεσία. Η Βρετανία έχει τεράστιο βαθμό ελέγχου. Ουσιαστικά κυβερνά αυτά τα μέρη. Τους επιτρέπει μόνο λίγο πολιτικό χώρο.

Ενώ ήταν οικονομικός σύμβουλος στο Τζέρσεϊ, ο Τζον Κρίστενσεν συχνά ταξίδευε στο Λονδίνο για συζητήσεις με υπηρεσίες της βρετανικής κυβέρνησης:

Ως οικονομικός σύμβουλος είχα επαφή με πολλές υπηρεσίες. Παραδοσιακά, οι κυβερνήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου έχουν προσπαθήσει να μην ανακατεύονται στα εσωτερικά ζητήματα περιοχών όπως το Τζέρσεϊ.

Γίνεται λοιπόν με έναν πιο διακριτικό τρόπο. Μιλάς με κάποιον από το Υπουργείο Εσωτερικών ή από το Υπουργείο Οικονομίας και θα πουν: "Δεν μας αρέσει πολύ αυτή η νομοθεσία. Καλό θα ήταν να μην επιλέξετε αυτόν το δρόμο". Κι ενώ πίνεις τσάι, αυτό είναι ένα ισχυρό σημάδι. "Γύρνα στο νησί και πες τους ότι δεν θες να το κάνεις αυτό".


Η βρετανική κυβέρνηση προτιμά να μην παρεμβαίνει απροκάλυπτα. Αντί αυτού, επικοινωνεί τις διαθέσεις της μέσα από ανεπίσημες συζητήσεις. Δεν υπάρχουν έγγραφα ή επίσημες δηλώσεις. Οι κουβέντες λαμβάνουν χώρα πίσω από κλειστές πόρτες.

Η σχέση που έχουν τα μέρη αυτά με το Λονδίνο έχουν να κάνουν με το βρετανικό κατεστημένο, με ανθρώπους που κατανοούν ο ένας τον άλλον.

Κρατώντας κρυφή τη δύναμή της, η Βρετανία μπορεί να ισχυριστεί ότι αυτές οι περιοχές είναι πολιτικά αυτόνομες.

Σήμερα, το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ο μεγαλύτερος πάροχος οικονομικών υπηρεσιών διεθνώς. Το Ηνωμένο Βασίλειο παίζει μοναδικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία. Αν δείτε τα στοιχεία στον δείκτη οικονομικής εχεμύθειας, βλέπετε τη συμμετοχή κάθε χώρας στην παγκόσμια παροχή εξαγώγιμων οικονομικών υπηρεσιών, δηλαδή υπηρεσιών που δεν απευθύνονται στους ντόπιους. Υπάρχουν δύο μεγάλα κέντρα κι όλα τα άλλα είναι συγκριτικά μικρά.

Τα πιο μεγάλα κέντρα είναι οι ΗΠΑ με το 19% της παγκόσμιας αγοράς και το Ηνωμένο Βασίλειο με τις παράκτιες περιοχές του που έχουν γύρω στο 25% της παγκόσμιας αγοράς. Αν το προσθέσεις, τις άλλες περιοχές δικαιοδοσίας πρώην αποικίες αλλά πρόσφατα ανεξάρτητες, εννοώ το Χονγκ Κονγκ, τη Σιγκαπούρη, ακόμα και το Ντουμπάι, το Μπαχρέιν και την Κύπρο, τότε φτάνεις στο 40%. Θεωρώ ότι αυτό το νούμερο αντιπροσωπεύει καλύτερα τη θέση του Λονδίνου στην παγκόσμια αγορά.

IMAGE DESCRIPTIONΟι στρατιώτες έφυγαν, οι κυβερνήτες έφυγαν από όλες τις αποικίες, αλλά διατηρούν ένα σημαντικό βαθμό ελέγχου της οικονομικής ροής σ΄ αυτά τα πρώην μέρη της αυτοκρατορίας και σε ολόκληρο τον κόσμο. Μπορείς να το περιγράψεις ως μία δεύτερη αυτοκρατορία, μια μυστική οικονομική αυτοκρατορία που εξαπλώνεται σε πολλά σημεία του πλανήτη.


Την εποχή της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, το Σίτι του Λονδίνου ήταν το μεγαλύτερο οικονομικό κέντρο του πλανήτη. Πέρα από τις βρετανικές αποικίες και άλλα κράτη του κόσμου έκαναν τις τραπεζικές συναλλαγές στο Λονδίνο και χρησιμοποιούσαν το νόμισμα της αυτοκρατορίας στο εμπόριο και την οικονομία. Κατά την πτώση της αυτοκρατορίας γνώρισε πτώση και το Σίτι. Το κατεστημένο της λονδρέζικης ευρωαγοράς επέτρεψε στις τράπεζες του Σίτι να εκμεταλλευτούν τα δίκτυα και τις γνώσεις της εποχής της αυτοκρατορίας και η δημιουργία απορρήτων δικαιοδοσιών έδωσε στις τράπεζες πρόσβαση σε μεγάλα ποσά φθηνού χρήματος. Διεθνείς τράπεζες από ολόκληρη την υφήλιο άνοιξαν παραρτήματα στο Λονδίνο και σε βρετανικές παράκτιες δικαιοδοσίες για να εκμεταλλευτούν αυτό το νέο σύστημα.

Το σύστημα πήρε τη θέση της κατοχής. Μέχρι το 1962 για τη Γαλλία, και γύρω στην ίδια περίοδο για την Αγγλία, η Αγγλία είχε φυσική παρουσία στην Ινδία, για παράδειγμα, ή σε άλλες αποικίες. Κι αν δεις πώς περνούν τα χρήματα μέσα από τους φορολογικούς παραδείσους, αυξάνονται όταν αποσυρόμαστε από τις αποικίες. Συνεχίζουν να λεηλατούν αναπτυσσόμενα κράτη ως πρώην αποικιακές δυνάμεις.

Πλούσιοι, το οργανωμένο έγκλημα και οι εταιρείες, μετέφεραν παράκτια τον πλούτο τους με αντάλλαγμα την εχεμύθεια και την έλλειψη φορολογίας. Καθώς κράτη σε όλο τον κόσμο άρχισαν να απελευθερώνονται και να ανοίγουν τις οικονομίες τους, έγινε πιο εύκολο. Σήμερα, ο μισός παράκτιος πλούτος του πλανήτη μπορεί να κρύβεται σε βρετανικές δικαιοδοσίες εχεμύθειας. Ένας από τους χαμένους είναι η Αφρική, που η φυγή των κεφαλαίων της καταλήγει στον σύγχρονο βρετανικό ιστό της αράχνης.

Δεν είναι σύμπτωση ότι η παράκτια αυτοκρατορία της Βρετανίας εμφανίστηκε σχεδόν ταυτόχρονα με την πτώση της αυτοκρατορίας.


Το χρέος των Υποσαχάρων Κρατών ήταν 177 δισεκατομμύρια το 2008. Κι όμως, ο πλούτος της ελίτ των χωρών αυτών που έχει μετακινηθεί από το 1970 μέχρι το 2008 υπολογίζεται στα 944 δισεκατομμύρια δολάρια, πενταπλάσιο πόσο από το εξωτερικό χρέος τους.

Καθώς το κεφάλαιο μεταφερόταν παράκτια, τα αφρικανικά κράτη δανείζονταν από διεθνείς τράπεζες με υψηλό τόκο. Με τα χρόνια, τα χρέη αυτά μεγάλωσαν τόσο πολύ, που μπορεί ποτέ να μην αποπληρωθούν. Οι δικαιοδοσίες τραπεζικού απορρήτου οδηγούν τα αναπτυσσόμενα κράτη στη λιμοκτονία για τον πλούτο και τα έσοδά τους. Τα κράτη της Δύσης εμποδίζουν απόπειρες παροχής διαφάνειας στη διεθνή οικονομική ροή, καθώς και την εφαρμογή διεθνών νόμων για τη φορολόγηση σε χώρες του εξωτερικού, ενώ οι ελίτ στα αναπτυσσόμενα κράτη χρησιμοποιούν παράκτια κέντρα για να κρύβουν τον πλούτο τους.

Το πετρέλαιο της Γκαμπόν δεν έχει ωφελήσει τον λαό της Γκαμπόν. Και αυτό ισχύει για το χαλκό στη Ζάμπια, το χρυσό στη Μοζαμβίκη ή το Μάλι. Έχουν ωφελήσει τις εταιρίες που τα εξάγουν και τους μετόχους τους. Έχουν ωφελήσει τη διεφθαρμένη ελίτ της χώρας.

Στις αναπτυσσόμενες χώρες το παράκτιο σύστημα των φορολογικών παραδείσων έχει συμβάλει στη λεηλασία αυτών των κρατών από τις ελίτ τους. Τις βοήθησε να κλέψουν χρήματα και να τα κρατήσουν ασφαλή κάπου αλλού. Παράνομες ροές χρημάτων λόγω της ανωνυμίας που τις φέρνει, δημιουργούν κίνητρα σ' ανθρώπους σε θέσεις εξουσίας για να διαφέρουν.

Γι΄ αυτό υπάρχει μία ομάδα κρατών, όπου η ανάπτυξη είναι δύσκολο έργο. Τα κίνητρα των ατόμων και η δυνατότητα να τα επιδιώξουν μέσα από μηχανισμούς που κρύβουν παράνομο χρήμα, υπερέχουν των μηχανισμών που θα οδηγήσουν σε ένα δυνατό, δημοκρατικό, αποτελεσματικό κράτος που θα γνωρίσει ανάπτυξη.


Παγκοσμίως, τ΄ αναπτυσσόμενα κράτη χάνουν ετησίως πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, λόγω της φυγής των κεφαλαίων και της φοροδιαφυγής. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του πλούτου καταλήγει σε μεγάλα κράτη της Δύσης, όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία. Αυτό βοηθά το νόμισμά τους να παραμείνει δυνατό, ενώ το νόμισμα στ΄ αναπτυσσόμενα κράτη παραμένει αδύναμο. Αλλά οι παράνομες ροές κεφαλαίων στα δυτικά κράτη είχαν και μία άλλη αναπάντεχη παρενέργεια. Οι οικονομίες των ΗΠΑ και της Βρετανίας άρχισαν να χρηματιστικοποιούνται. Οι ρίζες αυτής της χρηματιστικοποίησης ή αποβιομηχάνισης φτάνουν στη δεκαετία του ΄60.

Στα 1960, ο αμερικανός οικονομολόγος Μάικλ Χάντσον εργαζόταν στην τράπεζα Τσέις Μανχάταν στη Γουόλ Στριτ ως υπεύθυνος του ισοζυγίου πληρωμών της Τσέις:

Τη διάρκεια του 1960 το έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών των ΗΠΑ ήταν αποτέλεσμα των δαπανών για στρατιωτικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό. Τα δολάρια έρρεαν έξω από τις ΗΠΑ ως αποτέλεσμα του κόστους του πολέμου του Βιετνάμ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπάθησαν να αποτρέψουν τη ροή δολαρίων προς το Βιετνάμ, καθώς και την τοποθέτησή τους σε ξένες τράπεζες.

Η κυβέρνηση ζήτησε από τον Τσέις να ανοίξει παράρτημα στη Σαϊγκόν στη διάρκεια του Πολέμου του Βιετνάμ. Φαντάζεστε ότι δεν υπήρχαν παράθυρα, ήταν σαν φρούριο, έχασε χρήματα, αλλά η κυβέρνηση πήγε στον Τσέις και του είπε: "Αν δεν πάρεις τα λεφτά που πετάει ο Στρατός στο Βιετνάμ, τότε θα πάνε σε γαλλικές τράπεζες και ο στρατηγός Ντε Γκολ θα τα κάνει ράβδους χρυσού". Αυτό ήθελαν να σταματήσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες.


Οι ΗΠΑ δεν κατάφεραν να σταματήσουν την εκροή κι έτσι άρχισαν να σκαρφίζονται ένα άλλο σχέδιο. Το 1967 ο Μάικλ Χάντσον έλαβε ένα υπόμνημα από έναν πρώην υπάλληλο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ:

Πρότεινε την Τσέις Μανχάταν να ηγηθεί της απόπειρας να γίνουν οι ΗΠΑ η Ελβετία του πλανήτη, εννοώντας τη φυγή κεφαλαίων. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ μου ζήτησε να υπολογίσω: "Πόσα χρήματα θεωρείς ότι θα είναι διαθέσιμα για την Αμερική αν γινόμασταν η Νέα Ελβετία και πώς θα τα καταφέρουμε;" Το σχέδιο ήταν να οργανωθούν παράκτια τραπεζικά κέντρα στην Καραϊβική και αλλού κι έτσι το καυτό χρήμα δεν θα ερχόταν κατευθείαν στην Τσέις, επειδή αυτό δεν θα ήταν ούτε πολύ ωραίο ούτε πολύ νόμιμο.

Αυτό που συνέβη ήταν: λατινοαμερικάνοι εγκληματίες, άλλοι εγκληματίες, ναρκέμποροι, το οργανωμένο έγκλημα, τοποθετούσαν τα χρήματά τους σε παράκτιες τράπεζες στην Καραϊβική και αυτές οι παράκτιες τράπεζες κατέθεταν την εισροή στο κεντρικό γραφείο.


Μετακινώντας παράκτια δολάρια πίσω στις ΗΠΑ, οι Ηνωμένες Πολιτείες κατάφεραν να σταματήσουν την εκροή δολαρίων και να στηρίξουν την αξία του νομίσματός τους. Μαζί με τις μυστικές τράπεζες των Ηνωμένων Πολιτειών, οι παράκτιοι παράδεισοι της Βρετανίας μεγάλωσαν γοργά και σύντομα το παράκτιο σύστημα μετατράπηκε σε κυρίαρχη διεθνή αγορά. Ελάχιστοι γνώριζαν πώς λειτουργούσε αυτή η αγορά. Το 1986 ο οικονομολόγος Τζον Κρίστενσεν ταξίδεψε παράκτια για να ερευνήσει. Έκανε μια αίτηση για μια θέση στο Τζέρσεϊ, σε μια από τις μεγαλύτερες λογιστικές εταιρείες του κόσμου:

Στην "Ντελόιτ και Τουσέ" εργαζόμουν σ' αυτό που ονομάζεται αρχή εταιρειών και καταπιστευμάτων. Κατευθείαν παράκτιο υλικό! Ταξίδεψα παράκτια για να δουλέψω συγκεκριμένα σ' αυτόν τον τομέα, γιατί εκεί διαχειρίζεται τις παράκτιες εταιρείες, τις εταιρείες-κελύφη, τα παράκτια καταπιστεύματα και τα διαχειρίζεσαι. Έτσι θα έβλεπα δουλεύοντας μέσα σε μια μεγάλη, παγκόσμια λογιστική εταιρεία, τι ακριβώς έκαναν οι πελάτες.

Είχα πρόσβαση στους φακέλους όλων των πελατών και στη διάρκεια της εργασίας μου στην "Ντελόιτ και Τουσέ" ερεύνησα πάνω από 100 απ' τους παράκτιους πελάτες τους και ιδού τι ανακάλυψα! Υπήρχαν εσωτερικοί επενδυτές, ψευδή στοιχεία για την αγορά, αποφυγή τήρησης του τραπεζικού απορρήτου, σύγκρουση συμφερόντων, παράνομες δωρεές σε προεκλογικές εκστρατείες, συμβόλαια για δωροδοκίες, λάδωμα, απάτη, ψευδής τιμολόγηση, λανθασμένη κοστολόγηση και φοροδιαφυγή. Αυτά έκαναν οι πελάτες.


IMAGE DESCRIPTIONΣήμερα, κοντά στις μισές δικαιοδοσίες εχεμύθειας ανήκουν στη Βρετανία. Δημόσια, οι περιοχές αυτές ισχυρίζονται διαφάνεια κι υποστηρίζουν ότι οι οικονομικές τους υπηρεσίες εμπλέκονται σε νόμιμες οικονομικές δραστηριότητες.

Το 2011 ο Νικόλας Σάξον δημοσίευσε το "Treasure Islands", ένα επαναστατικό βιβλίο για το παράκτιο οικονομικό σύστημα.

Οι Νήσοι Κέιμαν είναι το πέμπτο μεγαλύτερο οικονομικό κέντρο του κόσμου. Φιλοξενεί 80.000 εταιρείες, τα τρία τέταρτα των αμοιβαίων κεφαλαίων του κόσμου και καταθέσεις ύψους 1,9 τρισεκατομμυρίου δολαρίων. Έχει πληθυσμό 60.000, όσοι και οι άστεγοι της Νέας Υόρκης.

Ένα περίεργο κράμα χαρακτήρων κατοικεί στον παράκτιο κόσμο. Πρώην βρετανοί μαθητές δημόσιων σχολείων, μέλη διεθνών υπηρεσιών πληροφοριών, εγκληματίες παγκόσμιας εμβέλειας, λόρδοι και λαίδες και τραπεζίτες.

Με τόσα πολλά να διακυβεύονται για τόσο πλούσια και ισχυρά άτομα δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι παράκτιοι παράδεισοι της Βρετανίας έχουν αναπτύξει τους δικούς τους περίεργους μηχανισμούς για να εμποδίσουν τη διαρροή πληροφοριών.

IMAGE DESCRIPTIONΓια πολλούς που εργάζονται παράκτια και δεν τους αρέσει αυτό που κάνουν, δεν είναι πολύ εύκολο να δείξουν την αντίθεσή τους, επειδή θα δεχτούν προσωπικές επιθέσεις, κακόβουλες κι ακραίες. Τον περισσότερο καιρό τα όργανα καταστολής είναι σχετικά εξεζητημένα. "Δεν θα πάρεις προαγωγή αν το κάνεις", "δεν θα αρέσει στην οικογένειά σου". Δεν είναι ένα γενικό "ας τους ρίξουμε στη φυλακή". Αυτό παραείναι χοντροκομμένο. Μιλάμε για το βρετανικό κατεστημένο και οι μηχανισμοί είναι εξαιρετικά διακριτικοί. Ένα είδος εξοστρακισμού είναι ένας τρόπος να γίνει. Αυτοί οι περίεργοι μηχανισμοί! Αν κάποιος μιλήσει, θα δεις πολλές μεθόδους. Δεν τους απολύεις, τους αναθέτεις πολλή δουλειά και του στρέφεις προς άλλη κατεύθυνση.

Υπάρχει κάποιος που γνωρίζει καλά πώς λειτουργεί η καταστολή και αυτός είναι ο τέως Γερουσιαστής του Τζέρσεϊ και Υπουργός Υγείας Στιούαρτ Σίβρετ. Το 2009 διέρρευσε μια αναφορά για μια διεφθαρμένη νοσηλεύτρια, για την οποία υπήρχαν υποψίες ότι δολοφονούσε ασθενείς στο νοσοκομείο του Τζέρσεϊ.

Με συνέλαβαν ένα πρωί στο σπίτι μου έξι αστυνομικοί με πολιτικά. Παρόντες ήταν και δύο αστυνομικοί των Ειδικών Πληροφοριών κι άλλοι δύο ένστολοι με πλήρη εξοπλισμό κι εκείνα τα γκλομπ που έχουν σε επιδρομές για ναρκωτικά. Ήρθαν λοιπόν δέκα αστυνομικοί χωρίς ένταλμα έρευνας, έφεραν τα πάνω κάτω στο σπίτι μου, όλοι οι υπολογιστές κατασχέθηκαν κι ερευνήθηκαν και πολλά προσωπικά μου στοιχεία κλάπηκαν από την αστυνομία.

Όταν ήρθε η ώρα να μου απαγγελθούν κατηγορίες, είπα ότι αποκάλυψα στοιχεία υπέρ του δημοσίου συμφέροντος και με έναν ειδικό κατάφερα να εμφανίσω ένα σύνολο αναφορών, που κατέστρεψε την υπόθεση των κατηγόρων.

Στιούαρτ Σίβρετ, πληροφοριοδότης, πρώην Γερουσιαστής Τζέρσεϊ.


Ως αντίδραση, οι δικαστές αποφάνθηκαν ότι το επιχείρημα περί δημόσιου συμφέροντος δεν γίνεται δεκτό και συνέχισαν να τον δικάζουν χωρίς υπεράσπιση. Τα τελευταία επτά χρόνια ο Στιούαρτ Σίβρετ έχει εμφανιστεί επανειλημμένα στο δικαστήριο κι έχει φυλακισθεί τρεις φορές. Δεν γνωρίζει πότε ή αν θα τελειώσει ποτέ η δίωξή του κι ούτε γνωρίζει αν θα βρεθεί ξανά πίσω από τα κάγκελα.

IMAGE DESCRIPTIONΌταν βλέπεις το Τζέρσεϊ απέξω μοιάζει να έχει δικαστικό σύστημα. Μοιάζει να έχει δικαστήρια και νομοθέτες, αλλά τίποτε από αυτά δεν είναι αληθινό. Είναι ένα ψεύτικο χωριό. Κανένα από αυτά τα συστήματα στο Τζέρσεϊ δεν είναι αντικειμενικά ούτε λειτουργούν σωστά.

Η εμπειρία του Στιούαρτ Σίβρετ είναι μάλλον σκληρή. Ήθελαν να του κλείσουν το στόμα και κατασκεύασαν κατηγορίες. Έτσι λειτουργεί η καταστολή στο Τζέρσεϊ. Κάνουν πολλά μικρά πράγματα για να παρενοχλούν τον κόσμο. Δεν φτάνουν συχνά σε ακρότητες, όπως στη δική του περίπτωση που τον συνέλαβαν και τον έριξαν στη φυλακή. Οι αρχές χρησιμοποιούν πιο διακριτικές μεθόδους για να παρεμβαίνουν, να παρακωλύουν και να κάνουν δύσκολη τη ζωή των ανθρώπων.

Αν ενοχλήσεις το κατεστημένο στο Τζέρσεϊ, δεν θα βρεις δουλειά εκεί, δεν θα βρουν τα παιδιά σου δουλειά. Έτσι γίνονται τα πράγματα.

Στο Τζέρσεϊ λένε, "αν δεν σου αρέσει εδώ, πάντα υπάρχει πλοίο το πρωί". Η "Jersey Finance" διαφημίζει ότι το Τζέρσει είναι μια προέκταση του Σίτι του Λονδίνου. Εκεί επιλέγει το Σίτι του Λονδίνου να κάνει πολλές δραστηριότητες, που δεν θα μπορούσαν να γίνουν στο Λονδίνο.

Οι ίδιοι δικηγόροι και λογιστές, που στήνουν και διαχειρίζονται παράκτια καταπιστεύματα, κατέχουν και υψηλές πολιτικές θέσεις. Στον παράκτιο κόσμο της Βρετανίας οι περισσότεροι πολιτικοί ασχολούνται με τις επιχειρήσεις, εργάζονται και υπερασπίζονται επιχειρηματικά συμφέροντα. Συντάσσουν, βελτιώνουν και περνούν νομοσχέδια. Πολιτικοί είναι στα συμβούλια των εταιρειών που υποτίθεται ότι ελέγχουν. Δημόσια, οι βρετανοί πολιτικοί φαίνονται αντίθετοι με τις μυστικές δικαιοδοσίες και τη διαφθορά, αλλά στην πράξη κάνουν ακριβώς το αντίθετο.

Πολιτικοί στις Βρυξέλλες λένε ότι δέχονται περισσότερους λομπίστες από το Λονδίνο, συμπεριλαμβανομένων πολιτικών πού πάνε για να προστατεύσουν τα συμφέροντα του Σίτι από όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μαζί. Έχετε τώρα μια ιδέα για το βαθμό που οι βρετανοί πολιτικοί θεωρούν τους εαυτούς τους λομπίστες υπέρ του Σίτι.

Πολλοί βρετανοί πολιτικοί έχουν προσωπικούς και επιχειρηματικούς δεσμούς με το Σίτι του Λονδίνου και τις παράκτιες βρετανικές δικαιοδοσίες. Όταν έχεις το ίδιο υπόβαθρο και γνωρίζεις τον σωστό κόσμο, όλα τα νομικά κωλύματα συχνά εξαφανίζονται. Μπορείς να κάνεις πολλά που δεν μπορούν να κάνουν άλλοι. Αν τους χτυπήσεις την πόρτα και ζητήσεις να σου στήσουν μια παράκτια εταιρεία, θα σε στείλουν στα τσακίδια. Αλλά εάν είσαι δικτυωμένος μπορείς να τα κάνεις αυτά. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του συστήματος της ανώτερης τάξης που υπάρχει εδώ και αιώνες.




Το βρετανικό κατεστημένο, το δίκτυο της προνομιούχας ελίτ, έχουν δημιουργήσει μία προσοδοφόρα νησίδα στον παράκτιο κόσμο μετά την πτώση της αυτοκρατορίας. Μετατράπηκαν από διαχειριστές μιας αυτοκρατορίας σε οικονομικούς διαχειριστές της παγκόσμιας ελίτ και των πολυεθνικών επιχειρήσεων. Κι ενώ χρήματα έρεαν παράκτια, κοινωνίες σε όλο τον κόσμο άρχισαν να νιώθουν τον αντίκτυπο του παράκτιου κόσμο.

Η πραγματικότητα δεν είναι αυτό που πιστεύεις ότι ο πρωθυπουργός έχει τη δύναμη να αποφασίζει για το μέλλον της χώρας. Η δύναμη βρίσκεται κρυμμένη εδώ.


Σε όλο και περισσότερες χώρες στον κόσμο η έλλειψη οικονομικής διαφάνειας σε σχέση με τη φορολογία, την ιδιοκτησία, τη διαφθορά, έχει υπονομεύσει το βαθμό που οι κυβερνήσεις εφαρμόζουν δημοκρατικές πολιτικές για τους πολίτες τους. Έχουμε ακραία παραδείγματα, όπως η συγκάλυψη της φοροδιαφυγής από Υπουργεία Οικονομικών στην Ελλάδα και τη Γαλλία, αλλά έχουμε και ένα σύστημα που βασίζεται στην ιδιοκτησία ανωνύμων εταιρειών, σε ιδιοκτησίες σε όλο το Λονδίνο και τη μισή Σκωτία. Πραγματικά πιστεύουμε ότι θα υπάρξουν οι συνθήκες, ώστε να δουλέψουν καλύτερα οι κυβερνήσεις, να δουλέψουν καλύτερα οι αγορές, να διανεμηθεί καλύτερα το εισόδημα και ο πλούτος, όταν επιτρέπουμε να μένουν τόσα πράγματα κρυφά; Ποιος δεν θέλει να ξέρει με ποιον συνεργάζεται; Ποιος θέλει η κυβέρνησή του να έχει ανθρώπους να δουλεύουν για αυτή ή να ηγείται από ανθρώπους που κρύβουν τις περιουσίες τους, που οι οικονομικές συναλλαγές τους διεξάγονται ανώνυμα παράκτια; Αυτή είναι μια κακή κατεύθυνση για τον πλανήτη.

Πρέπει να καταλάβουν οι πολίτες τι συμβαίνει. Ότι εκείνοι κουβαλούν το βάρος και κάποια άτομα με εξουσία απαλλάσσονται από τη φορολογία. Οι κανονικοί άνθρωποι πληρώνουν φόρους και οι πλούσιοι όχι. Αυτή η ανισότητα οδηγεί στο λαϊκισμό, επειδή δείχνει καθαρά ότι οι ηγέτες του κόσμου σήμερα δεν φροντίζουν τα συμφέροντα των συνηθισμένων ανθρώπων.

Τη δεκαετία του '60 και του '70 η φοροδιαφυγή ή η αναβολή της θεωρούνταν αντίδραση στο κατεστημένο. Οι Rolling Stones και ο Phil Collins, όλοι αυτοί μετέφεραν τα χρήματά τους παράκτια. Ήταν κάτι που φάνταζε επαναστατικό. Αν έρθουμε στο σήμερα, είναι πλέον κατεστημένο. Το παράκτιο σύστημα είναι το κατεστημένο.

Σήμερα, το παράκτιο σύστημα είναι ο τρόπος που οι ελίτ και οι πολυεθνικές εταιρείες κάνουν τις δουλειές τους. Η φοροδιαφυγή είναι ο τρόπος που γίνονται οι δουλειές.

Μια τόσο σύνθετη κοροϊδία απαιτεί υποδομές. Μιλάμε για ανθρώπους με εξαιρετικές σπουδές, που νομίζουν ότι δικαιούνται να βοηθούν άλλους να εξαπατούν τις κοινωνίες.


Έχουμε μια νέα μαφία στην πόλη. Δεν πυροβολεί ανθρώπους. Δεν τους ρίχνει σφαίρες στις επιγονατίδες, αλλά οι τρόποι της είναι εξίσου θανάσιμοι.

Στερεί από τους ανθρώπους την ευκαιρία να έχουν Σύστημα Υγείας, Παιδείας, Ασφάλειας, Δικαιοσύνης, ουσιαστικά μια ικανοποιητική ζωή.

Πρεμ Σίκα, Καθηγητής Λογιστικής, Πανεπιστήμιο του Έσσεξ.


Λογιστές διαμορφώνουν τη σπονδυλική στήλη του παράκτιου συστήματος. Εκείνοι φτιάχνουν τις δομές που επιτρέπουν σε άτομα και εταιρείες να μεταφέρουν παράκτια τα χρήματά τους και να φοροδιαφεύγουν.

Υπάρχουν 2,5 εκατομμύρια επαγγελματίες λογιστές στον κόσμο. Γύρω στους 330.000 βρίσκονται στο Ηνωμένο Βασίλειο. Γνωστοί άνθρωποι, καλοντυμένοι, καλοταϊσμένοι, υψηλόμισθοι, κάθονται σε κεντρικά γραφεία πόλεων και πληρώνονται για να μηχανεύονται σχέδια φοροδιαφυγής για άτομα κι εταιρείες.

Μπορούμε όλοι να ψηφίσουμε μια κυβέρνηση που θα πει: "Ψηφίστε μας, θα σας παρέχουμε καλύτερη υγεία, καλύτερη παιδεία και καλύτερη ασφάλεια". Και την επόμενη μέρα ένας λογιστής λέει: "Συγνώμη παιδιά, ψηφίσατε αυτή την κυβέρνηση, αλλά εμείς έχουμε ένα σχέδιο αποφυγής της φορολογίας και η Amazon, η Google και η Microsoft του κόσμου δεν θα πληρώσουν φόρους στη δικαιοδοσία σας. Ψηφίσατε, αλλά θα πάρετε κάτι άλλο".

Είναι ένας παλαβός κόσμος. Το επιχειρηματικό μοντέλο των μεγάλων λογιστικών εταιρειών στερεί δημόσιες υπηρεσίες μέσω της κατάλυσης του φορολογικού συστήματος. Κι οι εταιρείες αυτές ανταμείβονται με κρατικά συμβόλαια και συμβουλεύουν τις τοπικές και κεντρικές κυβερνήσεις και μετά δίνουν αναφορά στις εταιρείες και λένε ότι όλα είναι καλά.


Στη Βρετανία ένα νέο είδος δημοσίων υπαλλήλων ήταν στο δρόμο προς την κορυφή. Ένας ήταν ο Ντέιβ Χάρτνετ, που βρέθηκε στην ηγεσία της φορολογικής αρχής του Ηνωμένου Βασιλείου. Ο Ντέιβ Χάρτνετ είχε ένα νέο τρόπο για να φορολογεί. Θα γίνονταν συμφωνίες σε ατομική βάση πίσω από κλειστές πόρτες. Σε περιπτώσεις μεγάλων πελατών ο Ντέιβ Χάρτνετ ηγείτο ο ίδιος των διαπραγματεύσεων.

Η "British Telecom" ήταν από τις πρώτες εταιρείες που συμμετείχαν στο πρόγραμμα κι έλαβε επιστροφή ύψους ενός εκατομμυρίου λιρών. Ο πρόεδρος της εταιρείας έγραψε: "Τα κέρδη ανέβηκαν 14% κι είναι ωραίο που έχουμε πίστωση ενός εκατομμυρίου λιρών από τον εφοριακό". Ο Ντέιβ Χάρτνετ ισχυρίστηκε ότι η προσέγγισή του ήταν πιο αποτελεσματική.

Μετά από διαμαρτυρίες που ξέσπασαν το 2011 η Δημοσιονομική Επιτροπή ανέκρινε τον Ντέιβ Χάρτνετ, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι δεν μπορούσε να δώσει πληροφορίες λόγω του δικαιώματος του απορρήτου του φορολογουμένου. Ο Ντέιβ Χάρτνετ δεν ανέφερε ότι σύμφωνα με τις νομικές συμβουλές που είχε λάβει, η αποκάλυψη στοιχείων ήταν στη διακριτική ευχέρεια του διοικητή της Εφορίας. Ο διοικητής ήταν ο ίδιος ο Ντέιβ Χάρτνετ.

Όπως παρείσφρησε η μαφία στο κράτος, οι εταιρείες λογιστικής έχουν παρεισφρήσει επίσης το κράτος. Ο διευθυντής του γραφείου πάταξης της φοροδιαφυγής είναι από μία από αυτές τις εταιρείες. Ο νεοδιορισμενος πρόεδρος της Υπηρεσίας Φόρων και Δασμών είναι επίσης συνέταιρος στην KPMG. Οι εταίροι τους έχουν παρεισφρήσει στο κράτος. Διοικούν το Υπουργείο Οικονομικών.

Η βιομηχανία των βρετανικών οικονομικών υπηρεσιών είχε παρεισφρήσει στο κράτος κι άρχισε να διαμορφώνει νόμους προς το συμφέρον της. Ο βαθμός της επιρροής στην πολιτική από το Σίτι του Λονδίνου, από τις μεγάλες τράπεζες και τα μεγάλα δικηγορικά γραφεία είναι τόσο μεγάλος, που οι πολιτικοί έχουν γίνει εκπρόσωποί του.

Μετά τη συνταξιοδότησή του ο Ντέιβ Χάρτνετ πέρασε στον ιδιωτικό τομέα. Μία από τις θέσεις του ήταν στη λογιστική εταιρεία Ντελόιτ, όπου συμβούλευε ξένες κυβερνήσεις για τη φορολόγηση των εταιρειών. Ο Ντέιβ Χάρτνετ είναι Ιππότης του Τάγματος του Μπαθ, τιμητικός τίτλος που του απένειμε η βασίλισσα.

Πρώην υπουργοί εργάζονται ως σύμβουλοι σε λογιστικές εταιρείες. Λογιστικές εταιρείες παρέχουν θέσεις και συμβουλές σε μελλοντικούς υπουργούς. Αυτό είναι δείγμα διεφθαρμένων δομών. Οι άνθρωποι αγοράζουν και πωλούν επιρροή. Όταν ένας πρώην υπουργός εργάζεται σε λογιστική εταιρεία δεν προσφέρει συμβουλές περί λογιστικής, καλά ανοίγει πολιτικές ευκαιρίες στη χώρα του και το εξωτερικό κι αυτό ακριβώς κάνουν.

Δεν εμπιστεύομαι τους τραπεζίτες, τους δικηγόρους, τους λογιστές. Πιστεύω ότι εμπλέκονται σε συνωμοσία κατά του δημοσίου συμφέροντος.



Το Σίτι του Λονδίνου ήταν η καρδιά της οικονομίας της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Μετά την πτώση της αυτοκρατορίας μετατράπηκε από κέντρο επιχειρήσεων του οικονομικού μηχανισμού της αυτοκρατορίας σε παγκόσμιο οικονομικό κέντρο. Ασήμαντα εδάφη της αυτοκρατορίας έγιναν η βάση για έναν ιστό αράχνης παράκτιων δικαιοδοσιών, που συγκέντρωναν τον πλούτο από ολόκληρο τον πλανήτη και τον διοχέτευαν στο Σίτι του Λονδίνου. Σήμερα, το 25% της διεθνούς οικονομίας διεξάγεται σε βρετανικά εδάφη. Οι μισές δικαιοδοσίες εχεμύθειας είναι υπό βρετανική προστασία και ο μισός παράκτιος πλούτος βρίσκεται κρυμμένος στους παράκτιους φορολογικούς παραδείσους της Βρετανίας. Οι οικονομικές υπηρεσίες είναι ο τρόπος που η ελίτ της Βρετανίας βγάζει τα χρήματά της κι είναι και το μέρος όπου πρώην υπουργοί της κυβέρνησης, ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι και πρώην κατάσκοποι εργάζονται σε προσοδοφόρες θέσεις μετά τη θητεία τους σε δημόσια αξιώματα. Μαζί έχουν μετατρέψει τη Βρετανία και τα εδάφη της στον μεγαλύτερο φορολογικό παράδεισο του κόσμου βλάπτοντας την ανάπτυξη σε ολόκληρο τον κόσμο και μετατρέποντας τη Βρετανία σε ένα κράτος, που υπηρετεί πάνω από όλα τα συμφέροντα της ελίτ.




Διαβάστε ακόμα:

Σίτι του Λονδίνου: Το μεγαλύτερο οικονομικό κέντρο του πλανήτη


Πηγή:
Michael Oswald: “The spider’s web.
Britain’s second empire”.