Μια μεγάλη αυτοκρατορία έχει και μεγάλο πληθυσμό. Κι αυτός ο πληθυσμός πρέπει να ταϊζεται.

Οι ρωμαίοι αυτό το έκαναν σε τεράστια κλίμακα με την τεχνολογία τους.

Τη δεκαετία του 1940 οι ειδικοί αντιλήφθηκαν ότι κάποια περίεργα αρχαία ερείπια στο Μπάρμπεγκαλ της νότιας Γαλλίας κοντά στην πόλη Αρλ, ήταν από κάτι πραγματικά εντυπωσιακό.

Επρόκειτο για ένα καταπληκτικό τεχνικό επίτευγμα της ρωμαϊκής εποχής.

Μια σειρά από νερόμυλους παρήγαγαν τεράστιες ποσότητες αλευριού χίλια χρόνια πριν τη Βιομηχανική Επανάσταση. Μέχρι σήμερα, δεν έχει ξαναγίνει κάτι τέτοιο.

Οι νερόμυλοι ήδη χρησιμοποιούνταν στην παραγωγή τροφίμων ατομικά. Τους είχαν οι αρχαίοι κινέζοι, αλλά κι οι αρχαίοι έλληνες.

Οι κατακόρυφοι νερόμυλοι ήταν γνωστοί στους ρωμαίους από παλιότερα. Περιγράφονται από τον Βιτρούβιο στο έργο του Περί Αρχιτεκτονικής (25 π.Χ.), ενώ αναφέρονται επίσης από τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο στη Φυσική Ιστορία του (77 μ.Χ.). Μεταγενέστερες αναφορές σε μύλους με πριονιστήρια στον ποταμό Μοζέλα κάνει ο ποιητής Αυσόνιος (4^ος αι. μ.Χ.).

Οι πολλοί ενωμένοι νερόμυλοι όμως, ήταν κάτι τελείως καινούργιο. Ήταν ένα τεράστιο τεχνολογικό άλμα. Δεν είχαν μόνο ένα υδροτροχό, είχαν δεκαέξι. Ήταν ένα ρωμαϊκό υπέρ-εργοστάσιο, το πρώτο εργοστάσιο του κόσμου.

Το νερό κυλούσε από μία σειρά μύλων δίνοντας ενέργεια στον καθένα πέφτοντας από επάνω. Αν και είχαν υψομετρική διαφορά μόλις είκοσι μέτρων, ο κάθε νερόμυλος δεχόταν 125 λίτρα νερό το δευτερόλεπτο. Τεράστια παραγωγή ενέργειας.

Η κατασκευή αυτού του νέου συστήματος ήταν μία τεράστια τεχνολογική πρόκληση. Για τη λειτουργία των υδροτροχών οι ρωμαίοι είχαν εκτρέψει ένα κοντινό υδραγωγείο. Και ακόμη, είχαν ανοίξει μία σήραγγα μέσα από το βουνό για να φτιάξουν δίοδο, ώστε το νερό να φτάνει στους μύλους.

Το αλεύρι που έφτιαχναν ήταν αρκετό για 9.000 φρατζόλες ψωμί κάθε μέρα. Δηλαδή, 4,5 τόνοι ψωμί ημερησίως. Αρκούσε για να ταΐζει καθημερινά όλα τα γειτονικά ρωμαϊκά στρατεύματα.

Εκτός από το να αλέθουν αλεύρι, οι μύλοι είχαν κι άλλες χρήσεις, όπως να λειτουργούν μηχανικά πριόνια για την κοπή ξυλείας ή λίθων.

Οι μύλοι ήταν σε λειτουργία από το τέλος του 1^ου αιώνα έως περίπου το τέλος του 3^ου αιώνα.

Θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως το πρώτο πολυχρηστικό εργοστάσιο.

Το περιγράφουν ως τη μεγαλύτερη γνωστή συγκέντρωση μηχανικής ισχύος στον αρχαίο κόσμο.

Ήταν μία Βιομηχανική Επανάσταση 2.000 χρόνια πριν.