ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΣ
Ο ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΣ
ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ

Μιλάει η πρώην Πρόεδρος
του Αρείου Πάγου και πρώην
Πρωθυπουργός, κ. Βασ. Θάνου

Το παρακάτω κείμενο είναι απόσπασμα από συνέντευξη της κ. Βασιλικής Θάνου
στη δημοσιογράφο κ. Βασιλική Πολύζου στο πλαίσιο της εκπομπής Vicky-pedia,
που προβλήθηκε στο κανάλι Alert στις 11 Ιουνίου 2021.



IMAGE DESCRIPTIONΚυρία Θάνου είπατε πρόσφατα ότι είναι αντισυνταγματικός ο υποχρεωτικός εμβολιασμός. Θέλω λοιπόν να μου πείτε πώς επιχειρούν να τον επιβάλουν ακόμη και με προνόμια στους εμβολιασμένους;

— Αυτές τις τελευταίες μέρες έχει προκύψει μια διχαστική θα έλεγα συζήτηση, λόγω των εξαγγελιών της κυβέρνησης για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού, μια συζήτηση, η οποία διχάζει όχι μόνο τον επιστημονικό κόσμο, αλλά και την κοινωνία την ίδια. Πριν σας απαντήσω όσον αφορά τα προνόμια ή τις επιπτώσεις τις δυσμενείς, τις οποίες αντίστοιχα θέλουν να επιβάλουν στους μη εμβολιασμένους, θα ήθελα αν έχουμε λίγο χρόνο να πω ορισμένα, για να καταλάβουν και οι τηλεθεατές μας όσον αφορά την αντισυνταγματικότητα, την υποχρεωτικότητα ή μη του εμβολιασμού.

Ο εμβολιασμός δεν μπορεί να είναι υποχρεωτικός. Επιμένω στην άποψή μου αυτή. Αυτό είναι αντίθετο και με τις συνταγματικές αρχές, διότι προσβάλλει την προστασία της προσωπικότητας, το σεβασμό στην προσωπικότητα τον οποίο προβλέπει το Σύνταγμα, αλλά πέραν της συνταγματικής εναντίωσης υπάρχει και ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρώπης, πρόσφατο, τον Ιανουάριο του 2021, το οποίο συνυπέγραψε και η ελληνική κυβέρνηση και στο οποίο αναφέρεται ρητά ότι ο εμβολιασμός δεν μπορεί να είναι υποχρεωτικός.

Μου κάνει λοιπόν εντύπωση πώς αγνοούν το ψήφισμα, το οποίο οι ίδιοι συνυπέγραψαν κι έρχονται τώρα στο εσωτερικό της χώρας και υποστηρίζουν τα αντίθετα. Οι συνέπειες αυτές της υποχρεωτικότητας βεβαίως, δεν ξέρω αν έχουν μετρηθεί ανάλογα από αυτούς, οι οποίοι την υποστηρίζουν. Διότι τι σημαίνει υποχρεωτικότητα; Δεν σημαίνει ασφαλώς ότι θα πάρω τον άλλον δια της βίας και θα τον πάρω στο Κέντρο να τον εμβολιάσω. Αυτά όμως τα οποία λέγονται ότι θα απολύονται από την εργασία τους...


Μετά τη δήλωση του Υπουργού Ανάπτυξης, του κ. Γεωργιάδη...

— Θα σας πω ορισμένα και ειδικώς ως προς αυτό. Ο μαθητής του Γυμνασίου ή του Λυκείου, ο οποίος δεν θα θέλει να εμβολιαστεί....


Και είναι δικαίωμά του...

— Θα του απαγορευτεί το δικαίωμα στην εκπαίδευση, το οποίο είναι επίσης ένα θεμελιώδες συνταγματικό δικαίωμα; Δεν είναι λοιπόν τόσο απλό το ζήτημα. Θεωρώ ότι δεν μπορεί υπό το πρόσχημα της επίκλησης της προστασίας της Δημόσιας Υγείας να καταστρατηγούνται όλα τα άλλα θεμελιώδη δικαιώματα. Για να επιβληθεί ένα μέτρο, δεν θα πρέπει δηλαδή να είναι ακραίο ούτε δυσανάλογο.


IMAGE DESCRIPTIONΚι έχει να κάνει με το σώμα μου. Δεν μπορεί να με υποχρεώσεις τι θα κάνω με το σώμα μου.

— Ακριβώς! Αυτό λοιπόν, το οποίο τώρα υποστηρίζεται για την υποχρεωτικότητα, θεωρώ ότι είναι και ακραίο και υπερβολικό και δυσανάλογο.


Και μη δημοκρατικό.

— Βεβαίως! Διότι υπάρχουν άλλα ηπιότερα μέτρα, με τα οποία μπορεί να προστατευθεί ο άλλος. Γιατί ακούσαμε ορισμένους που λένε, μα είναι και το δικαίωμα του άλλου. Μα, ο άλλος, εάν αυτά που μας λέει η κυβέρνηση ισχύσουν, δηλαδή αν μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο έχουν εμβολιασθεί το 60-70%, εάν υπάρχουν τα αναγκαία εμβόλια προς τούτο, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού προστατεύεται, αφού θα είναι εμβολιασμένο.

Μπορεί λοιπόν σε αυτόν, ο οποίος είτε δεν μπορεί να εμβολιαστεί διότι έχει διάφορα προβλήματα υγείας είτε δεν θέλει να εμβολιαστεί, να επιβληθούν άλλα ηπιότερα μέτρα. Να φοράει υποχρεωτικά τη μάσκα πάντοτε στους κλειστούς χώρους και κυρίως στους χώρους εργασίας του, ακόμα κι αν στους εμβολιασμένους επιτραπεί να μην φορούν τη μάσκα, να κάνει τεστ κάθε εβδομάδα και να προσέρχεται με τεστ αρνητικό, υπάρχουν δηλαδή μέτρα ηπιότερα, τα οποία μπορούν να εξασφαλίσουν τη μη εξάπλωση του κορονοϊού κι όχι να προσφεύγουμε σε τέτοια ακραία και δυσανάλογα μέτρα, τα οποία κατά την άποψή μου προσκρούουν στο Σύνταγμα.


Η Πολιτεία θα μπορούσε να φροντίσει το θέμα της υγείας. Να υπάρχει υγεία, να υπάρχει παιδεία. Οι τάξεις να είναι όσο πρέπει κι όχι 30 και 40 άτομα. Τα μέσα μαζικής μεταφοράς είναι γεμάτα και υπάρχει συνωστισμός. Άρα το θέμα μας είναι να εμβολιαστούμε ή να κάνει κάτι σωστό η Πολιτεία; Είναι ένα ερώτημα κι αυτό.

— Το πρώτο κατά την άποψή μου δεν είναι ερώτημα, αυτό είναι υποχρέωση. Είναι η πρώτη υποχρέωση της Πολιτείας. Πρώτα υποχρεούται η Πολιτεία να κάνει αυτά που πρέπει και μετά να αξιώνει από τον πολίτη να είναι κι αυτός συνεπής. Βέβαια, για να μην υπάρξει κάποια παρεξήγηση, εγώ έχω εμβολιαστεί και με τα δύο εμβόλια, δεν είμαι αρνητής, απλώς κατανοώ και αυτούς, οι οποίοι εκφράζουν προβληματισμούς κι επιφυλάξεις ως προς το εμβόλιο.


Όταν είμαστε σε μια χώρα δημοκρατική, οφείλουμε να σεβαστούμε και αυτόν που θέλει να κάνει το εμβόλιο και τον άλλον που δεν θέλει. Δεν σημαίνει ότι αυτός που δεν θέλει να κάνει το εμβόλιο, ότι είναι αρνητής, ότι είναι ψεκασμένος. Δεν χαρακτηρίζουμε τους πολίτες.

— Θα συμφωνήσω μαζί σας και ξέρετε με έχει ενοχλήσει η συμπεριφορά και οι χαρακτηρισμοί ορισμένων, οι οποίοι, αυτούς που δεν θέλουν να κάνουν το εμβόλιο, τους χαρακτηρίζουν είτε ως συνωμοσιολόγους είτε ως γραφικούς, είτε ως ψεκασμένους, τους ειρωνεύονται κατ΄ άλλο τρόπο. Θεωρώ ότι δεν επιτρέπεται κάτι τέτοιο. Όπως λέτε, οφείλουμε να σεβόμαστε και την αντίθετη άποψη.


Αυτό που έχει να κάνει η κυβέρνηση θεωρώ πρωτίστως ότι είναι να ενημερώσει τον ελληνικό λαό, ώστε να πειστεί ο πολίτης ότι είναι χρήσιμο το εμβόλιο για να προστατευθεί ή να κάνει έστω συστάσεις, όπως κάνουν τα άλλα κράτη.


Πολύ σημαντικό αυτό που λέτε, αλλά το θέμα είναι ότι δεν ακούγεται. Συνεχίζουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να λένε τα ίδια και να φοβίζουν τον κόσμο. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν και ψυχικά νοσήματα αυτή τη στιγμή γιατί φοβούνται να βγουν και ξέρω πάρα πολλούς κ. Θάνου. Δεν μπορείς να το φοβίζεις τον άλλο να μη βγει για να μην κολλήσει τον κορονοϊό. Προσέχει ο άνθρωπος, κάνει ό,τι μπορεί. Σεβασμός πάνω απ΄ όλα. Έτσι δεν είναι;

— Βεβαίως!


Υπάρχουν κι άλλες αντισυνταγματικές διατάξεις, που επιβλήθηκαν για τον κορονοϊό πέρα απ΄ αυτό;

IMAGE DESCRIPTION— Θα σας πω μόνο δύο μέτρα, τα οποία ελήφθησαν κατά τη διάρκεια τώρα της πανδημίας και τα θεωρώ ότι είναι τα πιο χαρακτηριστικά, τα οποία προσκρούουν στο Σύνταγμα, επίσης. Το πρώτο είναι, το θυμόμαστε όλοι, από το Μάρτιο του περασμένου έτους, το ότι για ένα διάστημα έκλεισαν παντελώς οι εκκλησίες. Δεν επιτρεπόταν καν να λειτουργήσουν. Και μετά, για ένα επίσης μεγάλο χρονικό διάστημα, η λειτουργία γινόταν μόνο με τους ιερείς και τους ψάλτες. Απαγορευόταν στους πιστούς να συμμετέχουν στη θεία λατρεία. Αυτό ήταν ένα επίσης υπερβολικό και δυσανάλογο μέτρο και αποδείχθηκε εκ του αποτελέσματος στη συνέχεια, ότι ήταν μη αναγκαίο, διότι όταν μετά από μεγάλο διάστημα οι εκκλησίες άνοιξαν και τηρήθηκαν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, δηλαδή οι αποστάσεις μεταξύ των πιστών, οι υποχρεωτικές μάσκες μέσα στην εκκλησία, τα αντισηπτικά και όλα αυτά, λειτούργησαν οι εκκλησίες μετά ταύτα χωρίς να υπάρχει κανένα πρόβλημα. Μπορούσαν λοιπόν έτσι να έχουν λειτουργήσει εξαρχής κι όχι ή να κλείσουν παντελώς ή να απαγορευθεί παντελώς στους πιστούς η συμμετοχή του στη θεία λατρεία.


Δεν μπορεί να λες ότι στο σούπερ μάρκετ δεν κολλάει ο κορονοϊός γιατί υπάρχει έρευνα, αλλά στην εκκλησία κολλάει.

— Στα ξένα κράτη, που υπήρξαν αντίστοιχες απαγορεύσεις ορισμένων κυβερνήσεων, προσελήφθησαν από διάφορους συλλόγους, από διάφορους φορείς και ήρθαν τα ανώτατα δικαστήρια άλλων χωρών, το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο το Γαλλικό Συμβούλιο Επικρατείας και αποφάνθηκαν κι έκριναν ως αντισυνταγματικές τις αποφάσεις αυτές κι είπαν ότι πρέπει να κρατηθεί απλώς η αναλογικότητα, δηλαδή, ανάλογα με την έκταση κάθε εκκλησίας, να πηγαίνει ο αριθμός των πιστών που επιτρέπεται τηρουμένων των μέτρων, των αποστάσεων.


Το θέμα είναι ότι κανένας από τους υπουργούς δεν θα πει ότι είναι αντισυνταγματικό. Άρα θα υπερασπιστούν την κυβέρνηση και την όποια απόφαση θα πάρει.

— Εγώ μιλάω για το δικαστήριο άλλων χωρών, το οποίο ήρθε και κήρυξε αντισυνταγματικές παρόμοιες διατάξεις με αυτές της ελληνικής κυβέρνησης. Εδώ όμως, το ελληνικό δικαστήριο το Συμβούλίο της Επικρατείας, δυστυχώς δεν έβγαλε παρόμοια απόφαση.



Συμφωνείτε με το ακαταδίωκτο όσων εμπλέκονται στις αποφάσεις για τον κορονοϊό;

— Όχι, καθόλου δεν συμφωνώ και νομίζω ότι αυτή η διάταξη την οποία πέρασε η ελληνική κυβέρνηση, εξέθεσε και τους ίδιους τους επιστήμονες οι οποίοι συμμετέχουν σ΄ αυτές τις διάφορες επιτροπές.


Διότι υποδηλώνει και κάτι αυτό.

— Aκριβώς! Γιατί δικαιολογημένα εμείς όλοι οι λοιποί πολίτες πιστεύουμε ότι και οι ίδιοι ξέρουν ότι κάπου υπάρχει κάτι παράτυπο ή παράνομο και υποκρύπτονται πίσω από το ακαταδίωκτο.


Για να μην μπορέσεις να κινηθείς νομικά εναντίον τους.

— Θεωρώ λοιπόν ότι εξέθεσε και τους ίδιους τους επιστήμονες. Δεν συμφωνώ καθόλου.


Μπορεί να εφαρμοστεί όμως η δήλωση που έκανε ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης, ότι θα μπορεί να απολύσει ο επιχειρηματίας τον κάθε υπάλληλο αν δεν έχει εμβολιαστεί; Δεν σταθήκαμε σε αυτό, που είναι ένα μεγάλο θέμα σε όλα τα μέσα.

— Μα, γι΄ αυτό είπα ότι αυτοί οι οποίοι υποστηρίζουν την άποψη αυτή, έχουν μετρήσει άραγε τις συνέπειες; Πέραν του ότι αυτό το μετρό είναι ένα ακραίο μέτρο, διότι όταν ο άλλος απολυθεί από τη δουλειά του, τι άλλο χειρότερο μπορείς να κάνεις σε κάποιον εργαζόμενο;


IMAGE DESCRIPTIONΚαι τον εκβιάζεις.

— Ακριβώς! Είναι λοιπόν ένα ακραίο μέτρο. Διότι λέει ότι δεν είναι υποχρεωτικό, με την έννοια ότι δεν τον παίρνω να τον πάρω να τον σύρω στο εμβολιαστικό κέντρο. Μα, αν του λες ότι αν δεν εμβολιαστείς θα χάσεις την εργασία σου, αυτό το πράγμα είναι εκβιασμός. Καθίσταται επομένως υποχρεωτικός εν τοις πράγμασι ο εμβολιασμός.


Πέραν του ότι λοιπόν, είναι ένα μέτρο δυσανάλογο και άρα αντισυνταγματικό και ως προς το θέμα αυτό υπάρχει ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρώπης το οποίο επίσης υπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση. Έγινε λοιπόν τότε, νομίζω στις 21 Ιανουαρίου του ΄21, αν θυμάμαι καλά την ημερομηνία, στο οποίο ήρθε το Συμβούλιο της Ευρώπης και είπε πέραν του ότι δεν είναι υποχρεωτικός ο εμβολιασμός, ότι ο εργαζόμενος δεν μπορεί να απολυθεί εάν δεν επιθυμεί να εμβολιαστεί. Τη στιγμή λοιπόν, που η Ελλάδα προσυπογράφει στα ευρωπαϊκά φόρα και στα ευρωπαϊκά όργανα, προφανώς γιατί δεν μπορεί να έρθει σε αντίθεση και με τους άλλους ευρωπαίους, γι΄ αυτό εκφράζω την απορία μου, που έρχεται μετά εδώ στο εσωτερικό και κάνει τα τελείως αντίθετα.

Το λέω κατηγορηματικά και αυτό. Αυτή είναι η νομική, η επιστημονική μου άποψη: Δεν μπορεί να απολυθεί ο εργαζόμενος εάν τυχόν αρνηθεί να εμβολιαστεί. Υπάρχουν άλλα μέτρα όπως είπαμε. Να του ζητούν να προσάγει κάθε εβδομάδα τεστ αρνητικό, να φοράει υποχρεωτικά τη μάσκα του, υπάρχουν άλλα ηπιότερα μέτρα, με τα οποία μπορεί και ο ίδιος να προστατευθεί και να προστατέψει και τους γύρω του.

Η Βασιλική Θάνου είναι ανώτατη δικαστικός (πρώην Πρόεδρος του Αρείου Πάγου).
Διετέλεσε Πρωθυπουργός −η πρώτη γυναίκα Πρωθυπουργός της Ελλάδας− στην υπηρεσιακή κυβέρνηση το 2015.